Бактыгул эже, саламатсызбы,

Материалдарынызды ушул жакка жуктой бериниз..

Макул

2021-жылдын 16-17-18-май кундору Жалал-Абад шаарында Жалал-Абад регионалдык Айылдык консультациялык   кызматы коомдук фонду тарабынан "Тоолуу агросистемалара тамактанууну  жакакшыртуу"  долбоорунун алкагында семинар-тренинг болуп отту.Семинарга областтын райондорунан келген айылдык кызмат корсотуучулор активдуу катышып,оз айылдарында долбоор боюнча аткарган иштери жонундо айтып беришти. Экинчи куну сыр жасоо боюнча мастер класс болду.Быштак сырын жана лимондуу сыр жасоону уйрондук.  Андан сон, сут багытындагы эчкилерди багып жаткан аксакалдын эчкилерин коруп келдик.Андан сон туз себу ыкмасы менен себилген буудайдын буудайдын омурун кордук, биогумус жасоону коруп келдик.

 Семинардын журушундо туура тамактануу боюнча врачтын пайдалуу кенештерин алдык.

Эже туура тамактанууда краситель кошулмаларды кошосуздарбы? Анткени зыяны коп деп врач айтып жатышат

"Век живи, век учись" дегендей уч кундук семинардын акыркы куну сертификат да алдык.

Группанын мучолору менен "Белес" газетасынын жаны саны менен таанышуу учуру.

19-май куну Ленин а/о до МОМ дун " Кун баарына тегиз тиет"долбоорунун алкагында улгайган адамдар учун ресурстук борбор ачылды. Борбордун ички жасалгасында туура тамактануу пирамидасы, туура тамактануу боюнча пайдалуу маалыматтарды жайгаштырышкан.23 ГСВ нын жетекчиси врач Болотова Гулсара эже  да туура тамактануу боюнча чогуу иш алып барууну пландаштырабыз деди. Ресурстук борбор ар бир айдын 19 да " Ден-соолук" кунун биз менен бирге откорууну макулдаштык. Буйруса туура тамактанууну  жайылтууга дагы бир жакшы шарт тузулду десек болот. Ачылыштын катышуучуларына "Белес" газетасынын жаны сандары таратылды.

Буйруса биздин кулпунайлар да бышты. Хасанбайдын кулпунайларын коруп кызыгып, эки жыл мурун отургуздук эле, эки жылдан бери тушумун жейбиз. Неберелерибизге аябай жагат, кимиси эрте турса, аралап барып терип чыгып дешет. Ар бир уй-було оздору учун эгип ала турган жемиш экен.Озун карап, бышырып жегенге эмне жетсин.

Адамдын организми учун уй жумурткасынын  пайдасы абдан зор.Аны туура тамактанууда жана ар кандай ооруулардын алдын алууда пайдаланса болот.Анын курамы коптогон витаминдерге бай--Е, А жана Д витаминдерине жана В группасындагы витаминдерге ото бай.Андан сырткары ар кандай минералдык заттарга да бай келет.Биздин организм жумуртканы жакшы оздоштургондуктон  гастрит, панкреатитте да пайдаланса болот. Чийки турундо  ун байламталарын калыбына келтирет.Ошондой эле нерв системасына да он таасирин берет. Ошондуктан  ар бир уй-було тоок кармап, тооктун пайдалуу да даамдуу да этин,жумурткасын пайдаланууга чакырып кетем.

Бактыгул эже,

Жумуртканын пайдасы боюнча толук маалымат жазып коюнузчу

Бул тамак дымдама деп аталат. Ден-соолукка ото пайдалуу. Коп убакытты, коп каражатты да талап кылбайт. Болгону сиздин каалоонуз. Азыр ар бирибиздин бакчабызда да, базарларда да жашылчалар бышып турган маал. Озунуздорго маалым болгондой жашылчаларды кууруганда коптогон витаминдер жана микроэлементтер бузулат. Ал эми куурубай, дымдап бышырганда зыяны азыраак болот. Ошондуктан колдо бар жашылчалардан дымдама жасап десек, ден-соолукка пайдалуу болот.Колдо болгон жашылчаларды сууга таза жууп, туурап, казанга кабат-кабат кылып салабыз.Кок пияз, кок чоп, чеснокту кобуроок кошсонуз отом даамдуу болот. Эт кошсонуз да болот, кошпосонуз да болот. Этти кошкон кезде да куурубайсыз. Татымына жараша туз кошосуз.  эн устуно Жашылчалардын эн устун капуста менен жаап койобуз да, устуно суу кошуп капкак менен жаап койобуз.Кайнагандан кийин отту бир аз азайтып койуп, жай отто былкылдатып бир сааттай кайнатабыз.Ичине осумдук майынан же сары майдан кошуп койсок болот.Баардык жашылчалар согун чыгарып, эзилип сонун болуп бышат. Ден-соолукта болунуздар жана туура тамактаныныздар.

Бактыгул эже ушинтип жазып турунуз.

Ден соолугунуз жакшыбы?

Жакшы, рахмаат. Жерге-Талдын таза абасынан кере-кере дем алып, жаратылышынын кооздугуна суктанып жакшы болуп калдым.

  Эки иштен бир иш дегендей,кечке туура тамактануу жонундо суйлоп берип жатам. Бошой калганда салат жасай коюп, наны жок жегиле деп кыйнап жатам. Огороддогу жашылча-жемиштерди кунумдук тамакка пайдаланып, ашканын кургатып койгонду сунуштап жатам. Казанга салып кууруп же кайнаткан салаттардан, кургатылган жашылча жемиштердин пайдасын айтып бердим.Айрыкча помидорду кургатып алып, кышта кайнак суу га дымдап, пияз кошуп салат жасап, аш менен жегенди айтып берсем, шилекейлери куюлуп, ии азыр эле жасап жегибиз келип кетти дешет. Ар бирибиз оз огородубузга баарын эгип алып, кундо свежий узуп жеп, тамакка пайдаланганда гана биздин ден-соолугубуз жакшы болот дедим.Ашып эле калгандын баарын кургатып банкаларга салуу керектигин баса белгилеп айттым. Эртен менен магазинден сут алып келип, каша жасап жатам. Дары чопторго да басым жасап айттым, айрыкча долононун гулу, ит мурун. Жыйнап алып чай кылып ичууну айттым. И мурунда С витамини коп экенин , даярдоо ыкмасын айтып бердим. Сыр жасоону айтып бердим.Баары ыраазы болушту. 

Биздин группанын активдуу мучосу Эргешбаев Кадырбек былтыр бакчасына ежемалинанын жаш кочотторун отургузган. Былтыркы тушум азыраак болгон, бирок быйыл ежемалинадан мол тушум алуунун алдында турат. 

  Ежемалина айылдыктар учун чон жанылык болуп,коншулар ежемалинаны остурууго кызыгып турушат. Составында ежевиканын жана малинанын курамындагы витаминдердин жана пайдалуу азык заттардын баары болуп,адамдын иммунитеттин которуудо жардам берет.

    Ежемалинадан варенье, компот, джем жасап, кургатып жана толтуруп алса болот.