Долборунун аталышы:  Сут багытындагы эчкилерди багуу

Адрес: - Жалал-Абад областы, Сузак району, Орто-Азия айылы

Чакан долборунун максаты: эчкинин сутун тамак ашка туура пайдалануу. Сутунон быштак, йогурт, айран, сыр жасап жаш балдарга беруу.

Аткарылышы боюнча маалымат:

Мен Абдурасулова Диана Арсланбековна Сузак районунун Орто-Азия айылынын тургуну. 2 баланын энеси. Биз Фейсбук баракчадан Туура тамактануу долбооруна конкурс боюнча жарыя коруп калдым. Башында жакшы тушунгон эмесмин бул кандай долбоор экенин жакшы тушунгон жокмун. Жолдошум жумуштан келгенде долбоордун конкурсун корсоттум. Жолдошум мага долбоордун максатын жакшылап жалпак тил менен тушундурду. Мурда жолдошум айта берчу туура тамактануу керек, жаш балдардын тамак ашына жакшылап конул буруу керек. Жашылча чопторторду (Шпинат, укроп, райкан) тамак ашка пайдаланып туруу ккерек деп. Мен булардын пайдалуулугун, аз кандуулуктун алдын алаарын билчу эмесмин.
Менде кызыгуу пайда болду. Конкурска катышып корууну чечтим. Бирок менде тоолук ишенич аз болчу. Конкурстук заявканы толтуруп, идеяларымды жазып жатканымда туура тамактануу боюнча турдуу ойлор келе берди. Бир туруп Куноскана куруп жашылча жемиштерди , кок чопторду остуруп тамак ашка пайдаланып, ашканын сатып пайда тапсамбы деп да ойлондум. Бирок мен оз кыздарымды эмизбей сут аралашма (СМЕСЬ) менен багып остурдум. Ошол себептуу мен Сут багытындагы эчкини багуу, эчкинин сутун тамак ашка пайдалануу менен элдерге туура таамактануу боюнча маалымат беруу деп тема койдум. Кудай жалгап конкурстан мен жазган идея отуп, мени 2019 жылдын сентябрь айында 3 кундук окууга чакырышты. Окууга катыштым, менден башка бул конкурстан 24 адам отуптур. Баары менен тааныштым. Окуу учурунда Туура тамактануу деген эмне? Туура тамактууну эмне учун керек? Биздин алдыдагы аткара турган иштерибиз кандай болот? Эмне иштерди аткарабыз? Деген суроолорго кенири маалымат алдым. Андан тышкары, МААН платформасы, анын бизге эмне учун керетуулугу, платформаны колдонуу, регистрация болуу боюнча маалымат алдык.
3 кундук окууну ийгиликтуу аяктап, женди билекке чейин туруп айылымдагы коншуларымдан оз ара жардамдашуу топ (ОЖТ) туздум. ОЖТ тузулушунун бирден бир себеби мен туура тамактануу боюнча мен окууган маалыматтарды топ мучолоруно болушуу жана о зуй булоолорундо тамак ашын жакшыртууга салым кошуу болуп саналат.
Ай сайын онлайн вебинарга катышып турдук. Ар бир вебинар темалары кызыктуу болуп жатты. Кээде 4-5 топ мучолорубуз менен бир жерде отуруп вебинарга катышып жаттык. Анда туура тамактануу, шпинатты остуруу, аны тамак ашка пайдалануу, куносканада жашылча остуруу учун топуракты даярдоо, жашылча остуруу, оорулары жана илдеттерине каршы курошуудо элдик ыкмаларды пайдалануу. Сут багытындагы эчкилерди жана уй канаттууларын багуу, кароо боюнча, андан тышкары чакан долбоорлордун туура тамактануу менен байланышы, эчкинин сутунун пайдалуулугу боюнча вебинарларга катышып жаттык. Ошол эле учурда топ мучолоруно маалыматты жеткирип жаттык.

Октябрь айынын акырында долбоор тарабынан Сут багытындагы эчкини алдым. Эчки келген убакта 1 литрге жакын суту бар эле. Кунуно 1 литрден сут алып кызарыма берип, ашканын айран кылып, кээде озумдун ттобумдагы жаш балдары бар ата энелерге берип жаттым. Эчкиге жем берип, чоп берип жакшы карап жаттым. Жаз айларында кок чыгып калганда кунуно 1,5-2 литрге жакын сут бере баштады. Эчкинин суту кенири болуп калды. Топ мучолорунун жаш балдары бар ата энелерге очередь менен эки кундо бир эчки сутун берип жаттым. Уйдо сгущенка, йогурт жасап балдарыма берип жаттым.

Эчки келгенден кийин Ноябрь айынан баштап 2020 жылдын июнь айына чейин 2 жолу текеге койдук, бирок качпады. Июнь айына чейин куттук, тол бербеди. Менин бирден бир максатым, эчкиден тол алып, жаш балдары бар ата энелерге берип, эчкинин санын айылыбызда кобойтуу, болчу. Бирок жыйынтык жакшы болбогондуктан эчкини алмаштырууга туура келди. Бирок ошентсе деле бул эчкиден экономикалык анализ боюнча 210 литр сут алып коп адам пайдаланды.
Алмаштырган жаны эчкибиз дагы суту менен келди. Башында сааганыбызда 700 грамм сут берип жатты. Ал эчкини жемдеп, жакшы карап отуруп суту 1 литрдин тегерегине которулду. Азыркы кундо эчки бооз. Суту 200 граммга чейин тушту. Буюрса декабрь айында туйт.
Бизди коруп айылыбызда 2 уй булоо сут багытындагы эчки сатып алышкан. Эчкини саап, сутун тамак ашына пайдаланып жатышат.

Мен бугун пайдалуу бир маалымат м.н болушо кетейин .Кадимки эле творог дон печенье жасоонун рецебин жаза кетейин,абдан даамдуу,пайдалуу жана оной эле жасалат.

Керектелуучу азыктар:

Творог 200гр

Сл.масло 100гр

Ун 150гр

Жумуртка 1 шт

Разрых-ль 3 гр

Кум шекер 50 гр

Алгач творог м.н сл.маслону блендер м.н эзип,ага жумуртка, ун,разрых-ль кошуп ото катуу эмес камыр жууруп алабыз 10 мунот камырды тындырабыз.Анан аны жаябыз валик м.н жукалыгы 1 см болсо болот,анан стакан м.н басып тегерек формасында кесип алабызда шекерге салып анан экиге буктоп дагы шекерге салып дагы буктойбуз да шекерге салып листке тизебиз.160 170 градуста 35 мунот бышырып алабыз..Аябай жумшак балдар суйуп жеген печенье даяр болот..

Саламатсыздарбы урматтуу СПУлар,иштеринер

жакшыбы,ден соолуктарынар кандай? М

22.05.21 

Бугун окуубуздун 3 куну.

Бул окууда аябай кызыктуу,пайдалуу маалыматтарды алдык,бири бирибиз м.н пикир алмашуу болду.

13.07.2021ж

Саламатсыздарбы,жанылыктар м.н болушо кетейин.Биз эчкибизди саан эчкиге алмаштырдык.Мирлан аке м.н байланышып

Июнь айынын акырларында келди.Келген кундон баштап 3 маалдан саап атам.

Эртен м.н -600гр

Тушто-600гр

Кечке маал 700гр сут чыгып атат.

Суттон айран,сыр,йогурт жасап атам..кээде ашып калганда кошуналарга 1 литрден берем.