Урматтуу коллегалар эртен 22 июлда саат 10 до  Шайдан Айыл округунда ФАПтын имаратында  Фокус группада талкуу откором.

Айыл окмотунун социалдык иштер боюнча жардамчысы, айыл башчылары, ден соолук комитетинен, аялдар Кенешинен, жаштардын окулдорунон чакырылды.

Фокус группадагы талкууларды сиздерге тааныштырганга аракет кыламын.

Бул класттерде Айжамал Сабайбек кызы Алай районунда фокус группада талкууну жана 20 аялдын сурамжылоосун бутуруп келген. Ошондой эле Таласта Гульзада эже да жургузуудо. Иш чара боюнча маалымат, ой-болушуулорунуздорду, суротторду кутобуз!

Alisher,  Асанбаева Гулзада, Aizhamal Sabaibekova,  Заирбек Эгемович ,

Урматтуу коллегалар,

МикроПроектин алкагында Ноокен районунун Шайдан айыл өкмөтүнө караштуу Жаңы-Турмуш айылында 28 июль 2016-жылы “Түркүндөштүруп туура тамактануу, аз кандуулуктун алдын алуу” боюнча максаттуу аялдар тобунда  тренинг өтүлдү.

Тренинге 17 аял катышты, Ноокен райондук санитардык эпидемиологиялык станциянын (СЭС) кызматкери –врач Куранова Фатима чакырылды.

Тренингдин программасында төмөнкү тематикалар камтылды.

1. Тоолу агроэкосистмада азыктанууну жакшыртуу боюнча долбоордун максаты, милдеттери, аткарылуучу иштер
2. Калк арасында азыктануу боюнча көйгөйлөрдүн келип чыгышы, жашоодон орун алышы,
3. Түркүндөштүруп туура тамактануу, аз кандуулуктун алдын алуу”
4. МААН Платформасы жөнүндө

Платформа жөнүндө “Био Сервис” коомдук фондунун кызматкери Адинаева Аида кенен маалымат берди.

Тренинг мазмундуу жана кызыктуу өттү, себеби врач Куранова Фатима аз кандуулуктун алдын алууда түркүндөштүрүп туура тамактануу боюнча иш аракеттер ар бир үй бүлөдөгү энелердин жоопкерчилиги маанилүүлүгүн белгиледи. Туура эмес тамактануудан келип чыккан  богок, анемия, остеопороз сыяктуу оорулардын өтүшүп кетишинин себептерин айтып берди. Мөмө-жемиштердин курамындагы органимзге келтирген пайдасы тууралуу да кызыктуу маалыматтар берилди.

Катышуучулар  тарабынан суроолор абдан көп болду.

Тренингдин аягында катышуучуларга таркатма материалдар берилди. 

Урматтуу коллегалар,

Өткөндө вебинарда кургатуучу шкаф боюнча маалымат коем деген убадам бар эле.

Үй булонү таза, коопсуз мөмө-жемиш менен камсыз кылуу максатында, багыттуу топторго бериле турган мөмө-жемиш кургатуучу шкафтын түзүлүшү боюнча: 

Бийиктиги 2 м, кенендиги 1,10м, жаны 0,65 м. Кургатуучу электердин саны 5.

Үстү оцинкованный тынике менен жабылган, жаан-чачын мезгилинде тосуп турат,  Кургатылуучу мөмө-жемишке чымын-чиркейден коргоо үчүн бардык тарабы москитный сетка менен тосулган. Эшиги эки ачма, колдонууга ыңгайлуу болсун үчүн ашык-машыгы жакшы орнотулган.

1-сүрөттө: шкафтын эшиктери ачык турушу

2- сүрөттө: шкафтын ичиндеги электердин көрүнүшү

3-сүрөттө: шкафтын толукк өрүнүшу

Айылдарда мөмө-жемиштерди кургатууда азыктын коопсуздугун камсыз кылуу боюнча түшүнүктөрү жоктугунан ар кандай материалдарды колдонушат.Мисалы, шиферди колдонуу таптакыр мүмкүн эмес, шифердин чаңы мөмө-жемиш аркылуу организмге түшсө коркунуч алып келет.

Өстүрүлгөн мөмө-жемиштерди сапатын жоготпой, кургатуу технологияларын, санитардык-гигиеналык эрежелерди сактоо менен кургатууну уйрөтүү милдети турат. 

Уважаемая Буажар эже спасибо что поделелились такой информацией.Да вы правы, увы к сожалению местный методы сушилки наших фруктов и овощей не отвечает гигиеническим требованием жизни и срочно требует алтернативных путей решения.

Вариант сушилки который вы нам предоставили интересный. Наша сушилка отличает по сравнению с вашей.

Я бы хотел показать несколько снимков наших солнечных сушилок не требующих ни электричества ни батареек.  

 Как я уже сказал перед нами стоит задача: помочь нашему народу с трудностями сушилок наших же продукции для хранения и использования их для разнообразного питания в  период нехватки питательных и витаминных веществ, для улучшения питания. Как мы видим задача одна а пути решения разные. Я очень рад за вас что у вас есть свой подход а у нас свой подход и во время обмена опыта надеюсь у наших фермеров, бенефициаров будет чем поделиться со своими гостями/коллегами. 

Сушилку которую предоставляет СКС ЖА имеет общую площадь около 10кв метров и занимает мало место, передвижной а также доступный для наших соотечественников. Не требует специального оборудования или профессиональных навыков. Главное чтоб у заинтересованных было желание о постройке и использовании сушилок. 

Здравствуйте,дорогие коллеги,

Спасибо Буажар эже и Алишер аке за предоставленные полезные информации.Также,хочу отметить ,что Ваши самодельные сушилки интересные и выгодные ,главное легко копировать!

Я также провела базовое исследование. На следующей неделе собираемся провести тренинги по технологии сбора и сушки  фруктов и овощей и здоровому и сбалансированному питанию.  

Я хотела у Вас спросить, на какое число можем поставить мероприятие "Обмен опытом" для написания графика?

Спасибо всем за выложенную информацию. Айжамал было бы хорошо увидеть фотоотчет тоже.

Дорогие члены класстера и коллеги ,

Приглашаю Вас принять участие на демонстрационном  дне, который состоится 26 августа, 2016г. в 13:00.

Место проведение: село  Корул, Алайский район, Ошская область

Прошу Вас подтвердить  Ваше присутствие.

Спасибо!

Документы первой мероприятии уже отправлены.. Следующие отчеты с фотографиями обязательно выложу в МААN  платформу.

Здравствуйте, уважаемые члены класстера,

Я также хочу поделиться с Вами нашим вариантом самодельной сушилки.Процесс сушки фруктов и овощей, можно существенно облегчить и ускорить, используя бесплатную энергию солнца. А самое главное приготовить и сохранить сухофрукты и овощи, которые полезны для человека высоким содержанием витаминов и других минеральных веществ,необходимых и в зимнее время.

Для этого, всего мы изготовили солнечную сушилку для фруктов. Вот наши сушилки из дерева. Высота с ножками- 1,90м , горизонтальная нижняя длина-2м, ширина-1м и боковая часть-2,7м .  Общая площадь с поддонами составляет примерно 10кв /м. Преимущества этих сушилок: качественные, солнечные лучи прямо попадают на наши сушилки, экономичные, много полезных площадей, уберегает от дождя ,4 больших поддонов, дверь открывается вверх и держится на специальном замке.

Внизу оставили открытое место, откуда поступает воздух и поднимается вверх. Для ускорения сушки,  усмотрено в заднем месте 4 маленьких отверстия, откуда выходит воздух. Если фермер захочет самому поставить отдельный вентилятор для быстрой циркуляции,  и для этого предусмотрено место. Для покрытия солнечной сушилки использована твердая пленка. 

26-август куну Айжамал Сабайбек кызынын чакыруусунда демонстсрациялык кунго  Ноокен районундагы Шайдан айыл округуна караштуу Жаны-Турмуш айылында момо-жемиштерди кургатуучу топтун мучолорун Мамадалиева Сардал, Мамыратова Айчурок, Жороева Сапаргул жана мен болуп 4 адам Алай районундагы Кароол айыл округуна караштуу Кен-Жылга айылына барып келдик. Аралыктын алыстыгы жана жолдо машинабыздын бузулгандыгына байланыштуу айтылган жерге 14 тон откондо аран жеттик. 

Айланасын тоолор курчаган, ак кары тоодон корундон,

Абасы таза башкача, желаргы беттен желпиген

Айтылуу Алай жергесине барганыбызда эле салкын абасы жагымдуу боло тушту. 

Белгиленген демонстрация саат 13 ко деп чакырылса,  белгилуу себептер менен эртен менен саат 11 ге жылдырылып бутуп калыптыр, Биз айыл башчы Абдыбекке жоолугуп момо-жемиш кургатуу боюнча келгенибизди билдирдик.

Айыл окмотундогу жумуштарын таштап бизди аткарылып жаткан иштер менен тааныштырды.

Карол айыл округунда 7225 тутун эл жашаса, Кен-Жылга айылы дениз денгээлинен 1800 м бийиктикте,  райондун борборунан 20 км алыс жайгашып 325 тутун эл жашайт экен, негизги багыты мал чарбачылык.  Бул  айыл Союз мезгилинде ондургон алмасын Озбекстандын Ташкент, Кокон шаарларына алып барып сатышчу-дейт. Айылдыктардын бактарында алмасы коп, бирок илдет басып мурдагыдай каралбай калыптыр.

Айыл бышчы коп долбоорлор менен иш алып барып жаткандыгын, БУУнун "Азык-Тулук Программасы боюнча,, мини теплицаларда жашылчаларды остуруу боюнча ТЕЦ-Центр менен тыгыз кызматташтыкта иштеп жаткандыгын, ТАЭСА долбоору боюнча момо-жемиштерди кургатуу боюнча бул долбоор иштей баштагандыгын белгиледи.

Кургатуучу шкаф айылдын климатына ынгайлаштырылып жасалгандыгын, ачып желдетип, сапатуу кургатууга ынгайлуу, кургаган момо-жемиштер  экологиялык жактан таза, коопсуз азык боло тургандыгын айыл элине жардам берип жаткан долбоорго ыраазычылыктарын билдирди.

Алайлык момо-жемиш кургатуучуларга ийгилик каалайбыз....

 Буажар эже сизге чооон рахмат маалыматынызга жана алыс жолго карабай келип кеткенизге. Сизден отто кечирим сураймын,  сизди тосуп,узатбай  калганыбызга,жакшы такталбай калган экен. 

Айыл-башчынын жана кургатуу боюнча экспертин обедтен кийин иштери бар болчу экен,ошого байланыштуу 26 кунунун иш-чаралары обедке чейин жылып кетти. Ушул 3 кундук иш-чаралар жонундо кыскача айта кетсем.

Алай районунун Корул айыл аймагына караштуу Кенжылга айылында 24- 26 августта окуулар отулду. Бул айылды тандап алганыбыздын себеби,алгач долбоордун максаты боюнча тоолуу аймак болгондуктан, Алай районун боюнча эн кобуроок орук,алма,помидор ушул айылда остуроорун изилдоо ишинде жыйынтыкка келгенбиз жана айыл-башчынын озу кызыгып,долбоорлор менен иштоо тажрыйбасына карап бул айылды тамдап алганбыз.

Окуулардын темалары томонкулор болду:

1."Технология сбора и сушки абрикосов"

2.Здоровое сбалансированное питание

3.Гигиена и санитария

Биринчи куну 18, экинчи куну 15 адам .Эркектердин кобу талаада болгондуктан ,кобунчосу аял-келиндер катышты. Бул окууларды отуу учун атайын Баткенден тажрыйбалуу эксперт эжекебизди чакырганбыз.

Аларга 5 турдуу маалымат баракчалар жана ручка,тетрадь,папка таркатылып берилди (3-санитария и гигиена ,2 жер жемиштерди кургатуу боюнча баракчалар болду). Катышуучуларга презентациялар  жана Турцияда орукту  кургатуу боюнча  10 минуттук видео корсотулду. 

Бул айылга АДК менен биргеликте Ага-Хан фонду каржылаган окуулар откон экен. Ал жерде да тазалык боюнча айтылып талкуулар болгон экен. 

Платформа MAAN жонундо айтып тушундурууго аракет кылдык. Окуулар кызыктуу жана шандуу болуп отту. Бул окууда суроо-жооп да болду.

. 

МОМО-ЖЕМИШТЕРДИ КУРГАТУУ БОЮНЧА КЕНЕШТЕР:

КУРГАТУУ ПРОЦЕССИ –МӨМӨ-ЖЕМИШТЕРДИН КУРАМЫНДАГЫ НЫМДУУЛУКТУ МИНИМУМГА ЖЕТКИРҮҮ, АЗЫКТАРДЫН БУЗУЛУШУНА ТААСИР БЕРГЕН МИКРООРГАНИЗМДЕРДИН, БАКТЕРИЯЛАРДЫН ӨӨРЧҮШҮН КУРГАК  ЫССЫК АБАНЫН АЙЛАНЫШЫН КӨЗӨМӨЛГӨ АЛУУ МЕНЕН ТОСКООЛДУК КЫЛУУ.. КУРГАТУУ ЖЕ АЗЫКТАРДАГЫ НЫМДУУЛУКТУ АЗАЙТУУ  ЖӨНӨКӨЙ, АРЗАН, БААЛУУ   ЫКМА.

КУРГАТУУНУН ПАЙДАСЫ ЭМНЕДЕ?

4. АЗЫКТАРДЫН ЗАПАСЫН КАМДОО МЕНЕН ФИНАНСАЛЫК КРИЗИСКЕ, КЛИМАТТЫН ӨЗГӨРҮШҮНӨ ЫҢГАЙЛАШУУГА БОЛОТ

5. АЗЫКТАРДЫ КУРГАТУУ АРКЫЛУУ ОРУН ЭКОНОМ БОЛОТ,

6. КУРГАТУУ МЕЗГИЛИНДЕ  АЗЫКТЫН САПАТЫН КАМСЫЗДООНУ КӨЗӨМӨЛГӨ АЛУУГА БОЛОТ.

 7. КУРГАГАН МӨМӨ-ЖЕМИШТЕР ДААМДУУ, ВИТАМИНДҮҮ, МИКРОЭЛЕМЕНТТЕРГЕ БАЙ, ТАМАК АШ ДАЯРДООГО ЖЕҢИЛ, АЛЫП ЖҮРҮҮГӨ ЫҢГАЙЛУУ

КУРГАТУУ ФАКТОРЛОРУ:

АЛМАНЫ КУРГАТУУ ӨЗГӨЧӨЛҮГҮ

ЖАНЫ АЛМАНЫН КУРАМЫНДА СУУ 85%

 КУРГАТЫЛГАН АЛМАДА КАНТТЫН КУРАМЫ

 40–45 %  НЫМДУУЛУГУ  24 % БОЛУШ КЕРЕК

 БӨЛҮКТӨРГӨ БӨЛҮҮ МЕНЕН,              УРУК КАМЕРАСЫ ЖОК,               УРУК КАМЕРАСЫ МЕНЕН              КУРГАТЫЛАТ

ПАЙДАЛУУ ЖАГЫ: АЛМА КАК – АЗЫКТУУ ЗАТТАРГА БАЙ КОНЦЕНТРАЦИЯЛАНГАН ЭНЕРГИЯНЫН БУЛАГЫ 

АЛМУРУТ ЖЕ НАК  ҮЗҮП АЛГАНДА БЫША БАШТАГАН, БИРОК КАТУУРААК БОЛУШ КЕРЕК.

БҮТҮН, ЭКИГЕ БӨЛҮҮ, ТӨРТКӨ БӨЛҮҮ ЖОЛУ МЕНЕН КУРГАТЫЛАТ.

КУРАМЫНДА КАНТ  36 %,  НЫМДУУЛУГУ  24 % ЧЕЙИН КУРГАТУУ КЕРЕК.

ПЙДАЛУУ ЖАГЫ: ОРГАНИЗМДЕН ООР МЕТАЛДАРДЫ, ТОКСИНДЕРДЕН Т А З А Л А Й Т.

КУРАМЫНДАГЫ ЭРИБЕГЕН БУЛАЛАР ИЧЕГИНИН ИШТЕШИН НОРМАЛДАШТЫРАТ

КАЙНАЛЫДАН КАК ДАЯРДОО:

КАЙНАЛЫНЫН КУРАМЫНДА ТЕМИР КОП БОЛГОНДУКТАН КОШ БОЙЛУУ АЯЛДАР УЧУН АБДАН БААЛУУ АЗЫК.

КАЛОРИЯЛУУЛУГУ ЖОГОРУ БОЛГОНДУКТАН ОРГАНИЗМДИ ТЕЗ КАЛЫБЫНА КЕЛТИРЕТ, ЧАРЧООНУ БАСАТ, ТОНУСТУ КОТОРОТ. 

КАЙНАЛЫ КАГЫ ТАМАК СИНИРУУ ОРГАНДАРЫНА, ЗААРА ЧЫГАРУУГА, ИЧТИ ЖУМШАРТУУГА ДАКШЫ ТААСИРИН БЕРЕТ. ОРГАНИЗМДЕ ТОПТОЛГОН ШЛАКТАРДАН ТАЗАЛАЙТ, ИЧЕГИ КАРЫН МИКРОФЛОРАСЫН КАЛЫБЫНА КЕЛТИРЕТ.

В сухофруктах действительно много калорий: например, в свежем винограде на 100г. Приходится около 70ккал, а вот в изюме их уже 280.Но калорийность – это не минус, а большой плюс, сухофрукты прокормят вас в любых условиях и любых ситуациях. Например, их можно брать собой в дорогу, или на работу. Достаточно съесть несколько разных сухофруктов, чтобы организм получил все, что ему требуется - витамины, минералы, клетчатку, жиры, органические кислоты и т.д. и все это без тяжести в желудке, да и в сумке такие продукты занимают совсем мало места.

С такой  и другой интересной информацией, мы  поделились с местным жителями на демонстрационном дне. В рамках проекта ПГАЭ провели демонстрационный день. Более 30 человек, гости из местного самоуправления, КЗН приняли участие на данном мероприятии. На практической части участникам показали самодельные сушилки, рассказали о технологических особенностях сушки фруктов и овощей, сортах, которые принадлежат к сушке, хранении сушеных фруктов и подготовке плодов и овощей к использованию. Местные жители села задавали много интересующих вопросов и обменивались идеями и опытом. В основном задавали вопросы об инвентаре для сушки, деревянных поддонах и сушке естественным путём (гелиосушке), процессе изготовления сушилки для копирования. Они не достаточно имели информации об окуривании серой свежего абрикоса, как выяснилось в процессе тренинга, они на практике  абрикосы сушили на шифере, на досках и др. по своему усмотрению, без окуривания. Тренинг помог им расширить свои знания по сбору, (ручной и встряхивание, в два этапа по мере созревания), сушке (плоды класть в один слой в деревянный поддон)   В конце демо-дня, было распределено 4 изготовленных сушилок между местными жителями (Выбирали по нескольким критериям: заинтересованность, активность участников и площадь плодовых деревьев). 

Фермердик чарбада момо-жемиштерди кургатууда санитардык гигиеналык талаптарды сактоо:

1. Жыйноо мезгилинде мөмө менен контакт болгон адамдар тазалыкты сактоосу керек

2. Мөмө салынууучу контейнерлер, жашыктар, коробкаларга башка нерсе салууга тыюу салынат

колдонулган таралар таза, өз мезгилинде зыянсыздандырылып  турушу керек

Кургатылуучу электерге момолорду салуу алдында сорттоп, зыянкечтерден жабырлангандарын, ото бышып кеткенлерин, тусу озгоруп кеткендерин сорттоо

Транспорттук каражаттар убагында тазаланып турушу керек

Колду таза абалда кармоо, дааратканадан кийин  колду  жууганга шарт тузуу

Кургатылган продукцияга бөтөн нерселерди аралаштыруу (чач, жүн, канаттулардын тыбыты, жип, таш, өсүмдүктөрдүн сабактары ж.б.) 

Кургатылуучу жерде үй жаныбарлары (канаттуулар, кой, эчки, уй, ошондой эле чычкан, келемиш, ит ж.б.) контакта болбоосу керек

Кургатылган мөмө-жемиштерден компот даярдоо боюнча кенеш.

Кургатылган момо-жемиштин пайдалуулугу эмнеде?

• Кургатылган алма жана алмуруттан даярдалган компот бөйрөк, боор, ичеги-карын ооруларында, гастритте, аз кандуулукка жакшы таасирин берет;
• Кургатылган кайналы кандагы гемглобинди көбөйтүүго, тамак сиңирүүгө, ичти жумшартууга таасирин тийгизет;
• Мейиз калийге бай болгондуктан нерв системасына жакшы таасирин тийгизет;
• Өрүктун кагы аз кандуулукта, көздүн көрүүсүнө таасирин тийгизет.

Кургатылган мөмө-жемиштердин курамында пектин деген зат  көп санда болгондуктан тамак сңирүүнү, ичегилердин иштешин жакшыртат.Алардан даярдалган компотту ичүүдөн зат алмашуу жакшырат, токсиндерди, холестриндерди чыгарат. Магазинде сатылган ширелерге салыштырганда кургатылган мөмө-жемиштердин курамында витаминдер, микроэлменттер көп.

Кургатылган алма жана алмуруттан компот даярдоо

Бул компоту даярдоо катышы алма как, алмурут как  3:2 катышта даярдалат.   Алма как катуу болсо жылуу суу менен жуулат, алмурут кагын бир аз убакытка жылуу сууга чыдангып коюлат.  Кайнап жаткан 1 л сууга 100 гр  кум шекер салынат, биринчи алмурут кийин алма салынып 35 мунот кайнатылып анан тыныктырылат.  Компот даяр болду, каалагандар жылуу мезгилинде ичсе жагымдуу болот.

Кургатылган мөмөлөрдүн аралашмасынан компот.

 400 г кургатылган мөмөлөрдүн аралашмасын жылуу сууга жуулуп, ыссык сууга чыланып коюлат. Кастрюляга 2 л суу куюлуп отко коюлат, кайнайын дегенде 150 гр кум шекер салынат. Кант толугу менен ээригенден кийин алма, алмуруттун кагы салынат. 20 мунот жай отто кайнатылат. Мейиз, өрүк как, кайналы кагы кошумча салынып 5 мүнот кайнатылгандан кийин даяр болот

.

Алма жана кайналы кагынан компот.

Даамдуу, жагымдуу компот  даярдоого 5 бөлүк алма кагына 1 бөлүк сөөгү менен кургатылган кайналы кагы кошулат. Кайналы кагын 30 мүнөт мурун жылуу сууга жуулуп кайнак сууга чыланып коюлат. Кайнайын деген сууга даярдалган какты салып 25 мин жай отто кайнатылат. Даамына карата кум шекер кошулуп, тыныктырылат.

Өрүктун кагынан компот.

Жарым стакан өрүк кагы 10 мүнөт сууга чыланат. Даярдалган какты 1 л кайнаган сууга салынат. Лимондун ширеси 2 ч. кашык, 3 аш кашык кум шекер кошулат. 15 мүнот кайнатылат.  

Буажар эже, Айжамал рахмат. Аткарып жаткан иштеринерге дагы ийгилик каалайбыз. 

Гулзада Асанбаева, Заирбек Эгемович сиздерден да маалымат кутобуз.

Здравствуйте уважаемые участники нашего кластера а также другие заинтересованные лица готовые изучать и узнавать новые методы и инновации. Начну с поздравления тебя Айжамал с тем что достигла таких показательных результатов. Хорошо, мне понравилось твоя сушилка. Увы мне жаль что я не смог участвовать в твоем демонстрационном дне в связи с тем что я был на выезде. 

В прошлом месяце мы провели 

В Августе я в содействии Яна Аикхофа, студента стажера по международному обмену из Германии, провели ряд практических работ по сушке фруктов и овощей используя солнечную сушилку офиса. 

Хочу отметить что в Июне месяце мы сумели высушить обычную вишню и абрикос бес косточки. Вишню высушили в 2 видах половину бес косточки а вторую половину с косточкой. Самое интересное было то что с косточкой вишня высушилась в течении 3 дней а бес косточки в течении 5 дней. Абрикосу потребовалось тоже 5 дней. 

В середине Августа я побывал на местном рынке и был поражен ситуацией. На рынке у нас обильный выбор овощей и фруктов. Продавцы готовы на большие уступки. Продуктов много а покупателей мало. Простоявший товар портится в летние дни очень быстро. То что продавцы не успевают продавать либо сами уносят домой а испортившиеся приходиться выбрасывать. Мне было очень жаль тех кто вложил много сил и старании на выращивание таких овощей и фруктов и что не зная про использовании солнечных сушилок теряют часть продуктов и не могут сохранить на зимний период.

Свежие баклажаны и болгарский перец стоил всего лишь 10 сом за килограмм. Я купил 12 кг баклажанов и 10 кг болгарского перца. Привез в офис и высушил используя нашу сушилку находящееся в офисе. В течении 3-4 дней они были готовы.

Сушка яблок и красной сливы тоже оправдал наши ожидания. Коллеги были довольны результатом, многим нравиться качество сушки, чистота а самое главное это вкус который манит их пробовать еще. Мне самому трудно устоять и часто кушаем то что у нас высушено. Хотелось бы поделиться с вами фотографии которые были сняты в процессе сушки яблок и красной сливы.

Дорогие участники платформы больше всего мне нравиться когда используют нашу сушилку вот так:

В конце Августа жители Ала-Букинского района построили солнечные сушилки используя местные доступные ресурсы. 

Для постройки 1 сушилки в течении дня очень сложно так как работа не тяжелая но требует много времени. В данный момент самый разгар сезонных работ для многих сельских людей. Несмотря на это люди пришли на помощь своим женам, сестрам и матерям при постройке сушилок и за одно узнать новые подходы. 

Первые 2 дня постройка сушилок проходила в селе Достук. Наш волонтер из Германии Яан Айкхоф активно проявил себя при оказании содействия для постройки сушилок вместе с участниками тренинга. Яан уже имел опыт постройки таких сушилок в Сузакском районе и вполне знал поэтапную работу чтобы давать инструкции обучающимся.

В течении 2 дней участники построили 4 сушилок и они были распределены между 12 членами групп. каждые 3 человека получили по 1 сушилке. Далее если они захотят то сами могут построить себе дома такую сушилку. 

Местные жители села Жапа-Салды, Ала-Букинского района тоже испытали на себе такой тренинг и очень эффективно проявили себя. В этом селе женщины оказались более активными и показали себя с лучшей стороны. Успех жителей села Жапа-Салды заключается в том что они распределили работу между собой. 

В первый день разделились на 4 группы, 1я группа была демонстрационной, остальные группы повторяли все действия 1 группы чтобы получить тот же результат. В итоге в концу дня были выстроены все каркасы 4 сушилок покрытых тепличной пленкой. Остались только внутренние полки.

На второй день участники разделились на 5 групп:

1ая группа готовила деревянные каркасы полок

2ая группа натягивает сетку:

3я группа готовит предзавершаюшую  подготовку

4ая группа завершает полки сушилки и ставит на место

5ая группой были наши повара. Кстати наши повара из Жапа-Салды хорошо готовят самсушки из тыквы. Нашему волонтеру из Германии оно очень понравилось. Молодцы повара а также все остальные участники тренинга которые показали высший класс. Мне самому было приятно чувствовать себя среди таких заинтересованных людей. Участники работали как заводная лента один передает другому товар тот вносит свои работы передавая следующему. Вот в таком согласии они добились постройки 4 сушилок в течении 2 дней.

3-сентябрь куну Ноокен районундагы Шайдан АО караштуу Жаны-Турмуш айылындагы  момо-жемиш кургатуучу максаттуу топтун аткарып жаткан иштерин коруп кенеш беруу максатында барып келдим. Аткарылып жаткан иштер негизинен жакшы, бирок анча-мынча кемчилдиктер аныкталып тузотуу боюнча кенештер берилди. Анда Сиздерге топтун аткарып жаткан иштери менен тааныштырып кетемин:

Топтун лидери: Мамадалиева Сардал «Мен кургаткан момо-жемиштердин эксперти озумдун кызым болду. Мурда шифердин бетине жайып кургаткан как менен кургатуучу шкафта кургаган кактын тазалыгын, тусун, даамын салыштырып коруп  балама компот жасап беремин деп уйуно алып кетти»-дейт. Алмурут ото бышып, урунду болуп калгандыктан кургатуу мезгилинде тусу карайып калгандыгын билдирди.

Жороева Сапаргул:  Сапаттуу кургатуу, момолорду кесип кургатууга даярдоого байланыштуу деп озу кургаткан кактарды аба откоруучу материалдардан баштыкчаларды тигип, ошого сактап жаткандыгын корсотту, чынында кактын сапаттык корсоткучу жакшы экендиги корунуп турат

Мусалиева З- алма, ит мурун, жийде кургатууда. Кургаткан кагын атайын баштыкчаларга салып койгон. Кургатуучу шкафта кургаган алма таза, сапаттуу, тусу жакшы кургагандыгын  белгиледи.

Баймуратова Айша - кайналыны соогунон ажыратпай туруп кургаткандыктан кургатуу процесси узак болгондугун, алчанын кабыгы калын болгондуктан корунушу жакшы курбагандыгын белгиледи.

Мамыратова Айчурок - алма кургаткан, бирок кургатуучу шкафты туура эмес жерге коюдгандыгы корсотулду.

Орозбаева Бактыгул - алма, ит мурун, алча кургаткан, бирок кургаткычты аба циркуляциясы жетишсиз навестин алдына койгон.

Орозалиева Нарынгул- момо-жемиштерди кургатууда уй булолук шартка байланыштуу жемиштерди клбуроок кургата албагандыгын белгиледи.

Мотонова А - алма, кайналы кургаткан, бирок кургаткычты аба циркуляциясы жок жерге койгон.

 Айзат - жонокой жерде кургаткан как менен кургаткычта кургаган кактарды атайын кагаз коробкаларда озунчо болуп сактап жаткандыгын, натыйжасы коргондо эле билине тургандыгын корсотту.

2 кургаткычты фермерлердин уйдо жоктугуна байланыштуу коро алганым жок. 

Топтун мучолору жакшы жыйынтыкка жетишуу учун колдорунан келишинче аракет жасап жатканы кубандырат. Уй булолоруно тынчтык, амандык оздоруно, балдарына  ден-соолук каалайбыз. Аракетинерге-береке берсин!

Уважаемые участники платформы у нас тоже прошел тренинг по сушке фруктов в обеих селах (Достук и Жапа-Салды). 

В селе Жапа-Салды участники очень положительно проявили себя:

Урматтуу коллегалар, 

Саламатсыздарбы. Класстердик группанын мучолоруно чон ыразычылык билдирем. Себеби мен учун аябай пайдалуу болду. Биздин класстердик группанын мучолору сиздердин иштерди коруп уялып калдык   Mirlan Murzakulov экообуз. 

Менде бир сунуш бар эле. Ушундай жонокой (практичный), пайдалуу сушилкалар жонундо кичинекей буклет жасасак да болот экен деп ойлоп калдым. 

Ийгилик каалап Меерим 

Урматтуу класстер мучолору - Буажар эже, Айжамал, Алишер - агросрогу боюнча сиздердин микропроектиниздер башталып абдан жакшы кетип жаткандыгым белгилеп кетким келет жана башка класстерлерге да улгу катары алсак болот! Мээрим айткан сунушту да чечкенди аракет жасайлы! Сиздердин класстер эн алдыда кетип жатат, МААНда дизайндоо боюнча да эскперт болуп да калдыныздар! Чакан долборлорунуздун дагы бир кутулуучу жыйынтыктарынын бири МААН платформага мучолорду тартуу - азыркы учурда бул баракча абдан кызыктуу болуп турат окурмандарыбыз учун! Бул маселенин устундо да иштеп баштасаныздар! откон вебинарда суйлошкондо ватсапта да кластерлер боюнча группаларды тузобуз деген болчук, тузулдубу сиздерде? Кандайча элдерди МААНга тартсак болот?

Спасибо Мээрим за хорошую идею. Правильно подметила Махабат эже, у нашей группы сейчас сезон, когда основные работы надо успеть завершить. Но Ваша активность с Мирлан аке зашкаливает   Вы молодцы!

А моих коллег по цеху хотела бы поблагодарить  за очень хорошие и полезные публикации. Видно по фотографиям, как каждое мероприятие проходит интересно и плодотворно.

Мои коллеги в организации зарегистрировались  и попросила 2-3 человек также зайти в МААН платформу, постараюсь дальше вовлекать людей.

Коллеги,пожалуйста поделитесь знаниями и информацией о технологии сушки яблоки. Так как у нас в Алае начали созревать осенние  яблоки, хотела и у Вас услышать и узнать какие особенности,методы и  способы сушки , какие надо выбирать сорта для переработки?

Спасибо Всем,

Удачи каждому участнику!

Урматтуу коллегалар,

Мен сиздер менен Жалал-Абад областында аткарылып жаткан долбоорлордун негизинде фермерлердин туура тамактануусу жана туркундотуп тамактанууусуна комок корсотуу максатында област боюнча 26-топ,20 адамдан турган группалар тузулуп аларга 11-турдуу витаминдуу жашылча жемиштерди уруктарын берип бир топ уй-булоосундогу тамактануусуна таасир бердик десем жанылышпаймын.

Максаты: Тоолуу аймактардагы фермерлердин тамактануусун жакшыртуу жана туркундотуу максатында бир топ иштер жасалды.Азыркы кундо фермерлер кышында да толук кандуу тамактанууну туркундотуу максатында кышка концервациялоону,кургатуу ыкмаларын,тондуруу ыкмалары,туура туздоо боюнча ар турдуу жашылчаларды сактоо боюнча иштер жасалды.Менин айтайын дегеним ар бир адам оз жашоосуна кайдыгер карабоосу учун таза жана толук кандуу тамактанса уй-булоосуна,келечегине кам коргон инсандар катарындамын деп эсептешсин.

Эскертуу!     Жашылчаларды туздоону оз кадамдары менен аткарбаса Батулизим оорусуна чалдыгып калуусу ыктымал.андыктан этият болуууну сунуштайбыз. Денсоолук сага кесиптеш .

Урматтуулар созум куру болбосун учун иш-чаралардан бир узум,

In case of Nepal, there are similar activities in each MIs that fall under a thematic cluster. So to minimize dispersed posting/sharing/commenting, I think it'd be better to carry on discussion and facilitation according to the activities of MI under respective cluster. For instance, under MI cluster 'school nutrition', there is an activity related to stakeholders' meeting to facilitate integration of NSA topics in school curricula at local (district) level. Once a RSP with this MI carry out this activity, s/he shares outcome and learning under this MI Cluster by creating a page, and other RSPs (with this MI) also keep on sharing their progress, outcome under that page - they don't create new page. And, whatever the facilitation, guidance, support is needed for them, it would also be shared under that page.

Баткенде, 2016-жылдын 27-сентябрында өрүк өндүрүүчүлөрү менен сатып алуучулар үчүн бизнес форуму өтөт. Бул иш-чарага Кыргызстан, Казакстан, Тажикстан жана башка өлкөлөрдөн келген сатып алуучулар келишет. Биздин бенефициарлар (жардам алуучулар) үчүн өндүрүмдөрүн көрсөтүүгө жана пайдалуу келишимдерди түзүүгө мыкты аянтча болуп саналат.

Саламатсыздарбы урматтуу коллегалар, бул кластерде иш-чаралар аябай активдуу журуп жатканы корунуп турат, Буажар эже, Алишер аке  Айжамал сиздерге чон рахмат коптогон пайдалуу маалыматтар жана иштер журуп жатыптыр. Мен аябай кубанычтамын. Сушильный шкаф деген эн соонун нерсе экен - мен да оз уйуму курганы жана иштеткени пландап жатам.

Alisher Yuldashev Mahabat Karaeva Shakhnoza Kurbanalieva

Урматтуу коллегалар,

Сушильный шкафты биз - момо-жемиш кургатуучу куностуу шкаф деп котордук.

Биздин Алишер германиядан келген 2 волонтерлор менен биргеликте жакшы иштерди аткарышты:

1. ЖА ААКда момо-жемиштердин 3 турун кургатып, атайын сынап коруучу пакет жасап даярдашты
2. Маалымат баракчасын даярдашты
3. Момо-жемиштерди кургатуу боюнча 2 муноттук мини ролик тартылды

Алишер ушуларды жуктоп коесунбу же жуктогон болсон мен корбой жатамбы?

Урматтап,

Насипа

Урматтуу класстер мучолору, башка класстердегилерге караганда сиздерде иш-чара сезон учурунда башталып окуулар талкуулар активдуу болуп жатат! Сиздерди башка класстерлердин мучолоруно улгу катары корсотмок элем! Албетте Заирбек жана Гульзада эжеке да оз жетишкендиктерин, микропроектилери боюнча кабарларын кошот деген кутуубуз да бар.

Биздин долбоордун негизги корсоткучторунун бири - бул микропроектилерди аткарып жатканда: талкуу окуулар учурунда жалпы тамактанууну жакшыртууда кандай койгойлорду Улуттук денгээлде каралып чечилиши керек. Бул боюнча элдерден келип тушкон сунуштар жана озунуздор талкуу жургузсонуздор. Ошо маселени чечуу жергиликтуу денгээлде чечилсе болобу же Улуттук денгээлге чыгарган чакта гана чечилеби?  Мисалга айтсам, кургатылган момолордон компотторду айылдагы балдар бакчасына жана мектептерине киргизуу керек, ошондо балдардын тамактануусу андан ары саламаттыгы жакшырат десек бул маселени кандайча жылдыруу, чечуу керек болот? балким жергиликтуу эле денгээлде чечилеби, кимдер менен иштерди алып баруу керек ж.б. ушу сыяктуу. Ошону талкууласак?

Уважаемые участники проекта, искренне благодарен за Ваши красивые слова и похвалы. Как Насипа эже уже отметила мне здорово помогли наши стажеры из Германии (Ян Айкхоф и Макс) для приготовления видео ролика по правильному использованию сушилки и сушки фруктов в домашних условиях. Вообще у нас ушло немало времени на практическую сушку фруктов разного вида но как говорится цель оправдывает средства наши ожидания оправдались. Видео ролик мы постараемся загрузить чтобы другие участники проекта смогли насладиться ею. Если честно я хотел показать его на следующей встрече. 

А так постараюсь до этого выложить в интернет.

Хочу отметить что Ян очень хорошо проявил себя вовремя практической постройки и демонстрации солнечных сушилок в обеих селах Ала-Букинского района вызвав большую благодарность со стороны местных людей. Некоторым даже не верилось что они приехали сюда и помогают для благо нашего народа. Также вовремя 2 тренинга по правильной сушке фруктов Ян активно участвовал вместе с женщинами. Местные жители села Жапа-Салды (Ала-Бука) и Жергетал (Сузак) предложили ему поженить его на местную девушку, но он отказался так как его ждёт его девушка в Германии.

Мне кажется что большинство людей осознают что можно очень многое сделать и изменить к лучшему даже используя местные ресурсы. При этом не надо ждать зарубежной помощи! Главное чтобы желание было!

Когда мы предлагали сушилки народ осознавал что можно сушить качественно и улучшить продукцию которое дает возможность:

1) питаться качественно самим себя

2) продавать качественный продукт и не стыдиться о предлагаемом товаре

3) продавать по высокой цене из-за хорошего качества

4) (главное) не теряя урожай побольше высушить фрукты и овощи чтобы в зимний период иметь большой выбор продуктов питания  

К вашему вниманию демонстрирую процесс сушки фруктов в домашних условиях

На днях у меня был визит нашим бенефицарам села Достук и Жапа-Салды в целях проверки эффективности и полезности сушилок. 

У жителей села Достук намечаются трудности в сушке продуктов, Вовремя визита объяснил им необходимые данные которые помогут в дальнейшем.

А жители села Жапа-Салды удивили меня. Лидер группы Ырыс эже,  высушила следующие продукты:

Усупбекова Канайым эже и ее соседка :

Батырова Венера:

Уважаемые участники кластера, к сожалению видеоролик не получается выложить в интернет изза большого размера. Как только найдем способ с вами поделимся. С уважением Алишер Юлдошев

Sorry!!!!!!!!!!

Саламатсыздарбы!

Сиздердин жасап жаткан иштериниздерди коруп абдан кубанычтамын, жасаган иштериниздер адамдардын тамактанусун жакшыртып, ден соолуктарынын чын болушуна шарт жаратат деп ишенемин. Ийгиликтер болсун!!!  

Биз да Ноокен районунун Бирдик айылында момо жемиштерди кургату боюнча иштерди алып барып жатабыз, Ишкерлердин, сиздердин момо жемиштерди кургатып, кургатуучу шкафтарды куруп иштетип  жаткан тажрыйбаныздарды коруп, изилдеп, анализдеп, аларды жакшыртып, модернизациялаганча, биз жумушту кечирээк баштаганга туура келди. 

Бирдик айылда 20-аял кишиге  балоо, 12 катышуучуга((фокус группага)  чогулуштарды откордум, айылда тамак ашты пайдалануу боюнча проблемалар коп.

Эн эле койгой  копчулугундо (баарында эле эмес) Кайнене менен келиндин ортосундагы стеротиптин (ортосундагы коз караш)  негизинде, копчулук жашаган уй булолордо жаны келин тамак аш жасап кызматта болуп, озу тамак жебей калышы.

 Ата эненин чон балдары менен кичи балдарынын арасында тамак тен болуштуруу эске алынбай калган учурлар коп болот экен.

Мисалы; Бир фермердин кичи баласы(6 жашар аты Тилек) ата энесине капа болуптур, уй булодо тоок этинен аш жасаган учурда кичинекей баласына дайыма эле тооктун канаты берилип, чон балдарына жакшы жиликтери берилип. Тилек ата энесине мен чонойсом 1000 даана тоок багып, 1 тоокту  озум жалгыз тамак жасап жеймин деп коркутуптур. Фокус группа катышуучулар, кулушуп Тилек айтканы туура экендигин айтышып ынанышты.

Алма айылда коп болуп фермерлердин багында жайнап жатат, 1 кг алманы 2 сомдон-4сомго чейин сатып жатыптыр, калганын малга жем катары пайдаланганы алманы кесип как жасап жерге эле кургатышат экен.(томондогу сурот)    

Момо жемиштерди  кургатуучу шкафтарды Юлдашов Алишердин жана Томас мырзанын жардамы менен жасоо проссеси суротто корсотулду, Бизде 4 даана момо жемиш кургатучу шкаф даярдадык, ар бир шкаф тууралу озунчо маалымат беребиз

Чын эле бул кыймыл аракеттерди коруп ичин кубанат ))), ар бир чоон нерсе ушинтип кичинекейден башталатко дейм, Бул кургаткычтар ар бир уйбулоодо болуу зарылдай сезилип баратат, мен да буйруса кийинки жылга созсуз бирди жасатам - уй-булобуз учун. Кышында сухофрукты лар аябай кымбат болот, кооп уй-булоолор сатып ала алышпайт, ушуларды дарсторконго койгонду адат кылып алсак соонун болмок, конокторго ошонддой эле, кунумдеук жашообузда. Алманын кара орукту кышында кайнатып компот кылып ичсе да соонун болот))) Размат Сиздерге - бизге ушундай жакшыы ойлорду тартуулап атканыздар учун! 

 (интернеттен алынган суроттон) 

            Саламатсынарбы урматтуу коллегалар.

Мен МААН платформада иш алып бара албай жаткандыгыма байланыштуу, бир аз да болсо булл маалыматтарды жиберууну тура таптым. Мен сиздердин жургузуп жаткан иш аракеттеринер боюнча платформадан кабардар болуп жатам, бирок озум маалымат жуктоо жана комментарий жазуу учун кире албай койдум,  Махабаттын жана Гулжамалдын МААН платформада активдуу болбой жаткандыгыбыз тууралуу каттардан кийин мен кандай болсо да маалымат берейин деп чечтим.

Мен иш аракеттерди июль айында баштап проекте каралган Талас областынын  Бакай ата районунун  2 айлы КЕН Арал жана 1-Майда иш жургузуудомун.

• Июль 2016 жылда. Базалык изилдоо жургузулду , фокус группалар отулду.
• 2 максатуу топ 10 аялдан турган топ тузулду, жалпысы 20 аял,
• Кара орук жана алма кургатуу боюнча 2 тренинг жана 2 мастер класс отулду, 30 адамдын катышуусунда.
• Алмадан сок чыгаруу жана жашылчаларды консервацияло бюнча 2 мастер класс откорулду.
• Кара орукту кургатуу боюнча 2  консультация иштери откорулду.
• 2 айылдагы топко поликарбонаттан 2 кургатуучу шкаф жасалып берилди. Проект боюнча 4 жасалыш керек.  Дагы экоону жасоо алдындамын. Азыр бир аз кеч баштасак да Кара орук жана алманы кургатып жатышат. Поликарбонаттан жасоонун себеби кун откоруучу касиэти полиэтиленден жогору болгондуктан жана температуранын жогору болушу, колдонуу моонотунун узагыраак болушун коздодум.  Сеткалары дат баспоочу металлдан каркасы жыгач.  Бийиктиги2 м, Туурасы0,6 м, узундугу1,5 м. 6 сеткадан турат.

Саламатсыздарбы!!

№1 Момо жемиштерди кургатуучу куносту шкаф;

Узун, туурасы, бийиктиги 1,15х1х1,8 метр, 6 полка, олчому 3м/кв, материалга сарпталган каражат 3884 сом(документи бар магазинден, ишкерден алган учурда),  эгер базардан алсан мындан да арзан алууга болот. Кичи уй булолор жасап алса болчудай, бир адам кыйналбай иштет.

№2 Момо жемиштерди кургатуучу куносту шкаф;

Узун, туурасы, бийиктиги 2х1х1,8 метр,  10 полка, олчому 8м/кв, материалга сарпталган каражат 5234 сом(документи бар магазинден, ишкерден алган учурда),  эгер базардан алсан мындан да арзан алууга болот. бир адам оной эле иштет.

№ 3 Момо жемиштерди кургатуучу куносту шкаф; 

Узун, туурасы, бийиктиги 2х1х2 метр, 7 полка, олчому 12 м/кв,  материалга сарпталган каражат 7281 сом((документи бар магазинден, ишкерден алган учурда),  эгер базардан алсан мындан да арзан алууга болот. Эки адам иштешке туура келет.

№ 4 Момо жемиштерди кургатуучу куносту шкафты азыркы учурда  айылда жергиликтуу  оскон талдардан, камыштан жасоого материал чогултуп жатабыз,  шкафтын баасы арзан болот деп ойлоп жатамын;

№ 5 Момо жемиштерди кургатуучу куносту шкафты пищовой темирден жана жыгач аралаштырып  жасоонун устунон иштеп жатабыз

Бизге план боюнча 4 даана момо жемиштерди кургатуучу куносту шкаф даярдоо планы болгон. Бирок биз жогорудагы айтылган 5 даана шкафты даярдап баштадык. Бул шкафтын тамактанууга пайдасы сизерге белгилуу болгондой, кургатылган момо жемиштер таза, тез кургап, уй булонун экономикасын жогорлаттат

Сиздерге ийгиликтер болсун!!!!

Бул суроттор проект башталгандан берики иш чаралар: проекттеги эки айылда отулгон фокус группалар, кара кайнаалы кургатуу боюнча тренинг жана кургатуу боюнча откорулгон мастер класс боюнча фото отчеттер. Эки айылда 20 аял максаттуу топто кара орук жана алма кургатуу боюнча иш алып барышууда. 

Саламатсыздарбы!!!

 Алманы кургатуу кадамдары  

Эскетуу: Жумуш баштоонун алдында ар бир жумушчу атайын кийим кийип , чачын баш кийимдин ичине киргизет, эки жолу колун жылуу  суу жана самын менен таза жууйт. Иштеги ар бир тыныгуудан  кийин жумушчулар колун таза жууйт. Азыкка бөтөн заттар түшүп   калбас үчүн жумушчулар кийимин төөнөгүч менен   төөнөп, чөнтөгүнө өздүк  керектөөдөгү буюмдарды алып койсо туура болот. 

 1-кадам: Алып келинген алманы жалбырак, озоктордон, чиригенин сортоп тазалоо керектелет

2-кадам: Алма биринчи идишке сууга салып жууп тазаланат. Суу куюлган идиш дат баспаган материал болусу керек.

3-кадам: Алманы экинчи идиштеги сууга салып жууп тазаланат. Биринчи идиштен  алманы экинчи идишке душлактын жардамы менен алып салуу жумушту женилдетет жана иштин журушун тездетет.

4-кадам;  Алманы душлактын жардамы менен суудан чыгарып, суусун сырыктыруу керек.

5-кадам; Кесуу- алманы коон тилик формада кесилсе, алманын кобурок уругун алууга мумкунчулук болот.  Алма уругунан май чыгарып тамак ашка пайдалансаныз ден соолука пайдалуу же сатсаныз сизге киреше 

6-кадам;  Момо кургатуучу шкафтын полкасына кесилген алма жайгаштырылат

7-кадам: Полка шкафка жайгаштырылып,козомолдонуп турат.   

Башка кадамдар болсо сунуш кабыл алынат,

Биз Бирдик айылында аялдар менен жогорудагы кадамдар менен алма кагын даярдап жатабыз.

Реклама; Алманын уругун чогултуп жыйнасаныздар сиздерге алманын уругунан май чыгарып беребиз.

Ийгиликтер каалап 

Урматтуу Заирбек аке,

Сиздин арткарып жаткан иштеринизди коруп абдан кубандык . Эл учун эн пайдалуу жана туура тамактанууга багыт алып жаткандыгыныздар адамды кубандыра турган ишке кол урдунар.Келечекте Био органикалык чарга айланабыз деген чон умуттор бар

.Ийгиликтер болсун. Алга !

Урматтуу коллегалар!

Биздин класстерде Гулзада Асанбаева менен Заирдин аткарган иштери боюнча маалыматтар келип толукталып тургандыгы баарыбызды кубандырды. Иштерде ийгилик болсун,

Биз менен иштешип жаткан топтогу фермерлер олконун азык-тулук коопсуздугу деген программасына оз улушторун кошуу менен коопсуз азыктарды даярдоого да оз айылдарында маалымат таратуучулар десек да болот.

Айыл калкынын азыктануусу биздин чакан долбоорлор менен эле чечилип калбайт, бирок биз ошол иштердин аткарылышына багыт берип жатабыз.

Биздин топтун мучолору 28 сентябрь куну атайын кат менен Жогорку Кенештин депутаты Мирлан Исакбекович Бакировко колунда жок экономикалык мумкунчулугу чектелген уй булолорго даректуу жардам корсотуу боюнча кайрылышты.

Элде соз бар го "Ток бала ач бала менен ойнобойт"-деген.бул катка кандай жооп келет деп кутуп жатышат.

         Урматтуу коллегалар, менин бул жолу сиздерге маалымат катарында айтайын дегеним органикалык жол менен остурулгон ашкабак сорту боюнча..

         Бул суротто Ыссык-Кол облусунун Туп районундагы Тасма айылынан ушул жылдан баштап органикалык чарба жургузо баштаган фермер Динаранын чарбасында остурулгон ашкабакты коруп турасыздар.

Формасы тегерек, тусу кызгыч-сары же апельсин ондуу. Сортун  аталышын билбейт. Ашкабактын бул сортун Динаранын чон энеси жыл сайын эгип, азык заттар менен толук камсыздап, жакшы бышкан момосун тандоо жолу менен кийинки жыл учун уронго алып колдонуп келишкен.

           Фермерлер копчулук учурда ылайыктуу сорттор жок деп гибриддик урондорду колдонушат..

            Мурда колдонуп унутта калып жаткан жергиликтуу сортторду сактоого да конулубузду бурушубуз зарыл. Келгиле маалыматтар менен болушолу

 Урматтуу коллегалар, 

Сиздердин аткарып жаткан иштер элге -журтка ото пайдалуу деп ойлойм. 

Себеби томонку суроттордо - биздин жергиликтуу жашоочуларыбыз мөмө-жемштерди кантип кургатып жатканынын мисалдары бар. 

Эч кандай санитардык номалар сакталбаган. 

Албетте буга аларды куноолобойбуз, балким маалымат гана жетпей жаткандыр 

Заирбек аке азаматсыз, аябай жакшы иштер кылып жатыпсыз.Я и не сомневалась) Туура жана туркундоштуруп тамактанууга эн жакшы багыт деп ойлойм. Кунумдук рационго бир-экиден кургатылган момо-жемиш кошуп туруу зарыл экен.  Анткени алардын составында коптогон органикалык кислота,турдуу витаминдер жана минералдык элементтер бар болот. Озумда буну ата-энемден баштадым. Анткени жаш откон сайын,оорууларга чалдыгат экенсин,а бул кургатылган момо-жемиштер оорууларды алдын -ала алууга бир жолу болуп саналат экен.

. Мен сиздин алма кургатуу технологиясы боюнча болушкон маалыматтыз менен Эмки консультация боло турган иш -чарага раздаточный материалга кошуп алдым.Рахмат

Саламатсыздарбы!!!

Бизде тоолу аймактарда жашаган адамдардын копчулугу эхинококкоз менен ооруп, операция болуп, коз жумгандар да кездешет экен. Эмне себептен болушун сиздер  жакшы билсениздер керек, мен азыраак маалымат берейин , адис катары Мирлан тоолуктаса, же сиздер да маалымат кошсонуздар. Копчулугу жашылчаларды, момо жемиштерди жууп тазалап пайдаланбагандан, мал, койлордун этин туура эмес пайдаланып, же болбосо кой, малдардын опко, боорлорун ит, мышык сыяктуу жандыктарга берип, алар талааларга занын калтырып кетет. Фермерлер болсо ал талааларда жашылчаларды остуруп, бак дарактарды эгип, андан ондурулгон продукцияларды помидору,бадран, капуста, алма, кайналы ж.б.у.с продукцияларды  туура эмес пайдалангандан копчулугу эхинококкоз болуда.

Алдын алуу учун:

1. Эрте жазда, ортосунда жана кеч куздо 1-3% бордос суюктугун, же аки таш растворун топуракка чачып тазалоо керек
2. Жашылчаларды, момо жемиштерди пайдаланганда таза жууп пайдалануу
3. Биз кургатып жаткан жашылча, момо жемиштерди таза жууп, таза жерде кургатып сактоо. 
4. Мал, койлордун опко, боорлорун терен жерге кому
5. Ит, мышык, мал койлорду кармаган кезде кийимдерин алмаштырып, колу беттерди жууп тазалоо,
    Мирлан мырза сиз адис катары толуктап койсонуз, биз жашылча, момо жемиштерди кургатканда  эхинококкоздон алдын алуу боюнча дагы кандай иш чараларды жасоо керек.
   
   Ийгиликтер  каалап Заирбек   

Саламатсыздарбы платформанын катышуучулары, Сиздерди момо-жемиш кургатуучу шкафтын дагя бир туру менен тааныштырайын дедим:

Ыссык-Кол облусунун Ак-Суу районуна караштуу Боз-Булун айылында 2012-жылдан бери органикалык чарба жургузуп жаткан, органиканын активдуу куйорманы биофермер Сымбаттын уйундо момо-жемиш кургатуучу шкафты пайдалануу менен коопсуз азыктарды кургатуу боюнча бир топ тажырыйбага ээ болгон. 13-октябрь куну Органикалык ондуруучулордун II-съездинин делегаты, ондургон продукциясы менен органикалык айыл чарба коргозмосуно да катышып келди.

Бул кургаткычтын озгочолугу размери  1,20Х0,80 м, жерден 80 см бийиктикте,  бети рамка турундо болуп кун тийген бети айнек менен жабылып, айнектин астына ыссыктыкты тартуу учун кара материал тартылган. Кургатуучу электин туп жагы метал сеткасы  тартылып бекитилген.. Бетки рамкасы 40 см орто жеринде эки тарабынан тироочтордун жардамы менен ачылып, ячейкага бекитилет.

Сымбат органикалык дары чопторду остуруу менен чектелип калбай, короосундагы момо-жемиштерди кургатат. Тынбай, аябай изденген инсан. Айылдагы аялдар менен биргеликте сут иштетип сыр жасап чыгаруу боюнча да иштерди алып барат. 

Иштерине ийгилик, уй булоно тынчтык амандык каалайбыз. "Органиканы Кыргызстандын бардык аймагында онуктуролу"- деген журогундун оту очпосун.

Урматтуу Буажар эже,

Аткарып жаткан иштеринерди коруп адам кубанат.Албетте мындай фермерлер коп болуусун каалайт элек.

Эже чынында аракетчил,патироит инсан экенин байкадык .Момо жемиштерди сапаттуу,таза кургатуу эн башкы максат .Себеби Токтогулда бир фермер атканасынын устуно кургаттып жаткандыгын коруп жаман абалда калдым. 

анан колдон келишинче оз сунуштарымды берип идеяларды берип кана кайттык .Окунучтуусу фермерлердин мааалыматы аз экенидиги байкалы.

Саламатсыздарбы урматтуу коллегалар.Момо-жемиш-жашылчаларды кургатуу боюнча алгылыктуу жумуштар аткарылып жатыптыр.Сушилканын баарысы жакты.Келечекте булар жайылуусу керек.Коперирование болуусу абзел.Тупку максат ошондо.Мисалы.Алишер Ала-Букада сушилный шкаф курган экен,Ошол фермердин кошуна- колондоруоздору эле материалдарын таап,бир нече сушилканы куруп алышыптыр.Менин угушумча Алишер 6- даана курган экен .фермерлердин курганы 60-тан ашып кетиптир.Мынакей жайылтуу,мынакей коперирование.Кайналы,алма бул жакта калып,курут кургатып жатышыптыр.

Саламатсыздарбы урматтуу  коллегалар сиздердин класстеринерде иштер аябай жакшы журуп жаткандыгын коруп ,окуп жатабыз.

Ноокен районунда Заирбек мырзанын уйундо ар турду формадагы (улгудогу) момо-жемиштерди кургатучу сушилкалар курулуп жаткандыгын коруп ыраазы болдук.

Мындан сырткары Заирбек мырза оз ишканасына ар турдуу момо-жемиштердин уруктарынан май чыгаруучу кичи машиналарды алып келип иштетуу учурунда турат.

Таза майларды ондуруп,башка олколорго экспорттосок ,эн жакшы жыйынтыктарды корсотмокбуз.Ошондой эле момо-жемиштерди сушилкаларда кургатсак ал эми,данектерин ыргытпастан топтоп алардан май чыгарсак эн сонун болот эле деп ойлойм.

Келечек алдыда коллегалар,Заирбек мырзага куч кубат .Алга ! 

Саламатсыздарбы!!

Урматтуу Мирлан жана Айжамал сиздер азаматсыздар!!! 

ПГАЭ долбоорунда бардык класстеринерде иштеп жаткандар азамат!!!

Биз  сиздерден уйронобуз, 

Саламатсыздарбы платформанын катышуучулар!

Сиздерге туура тамактануу боюнча айыл жергесинде оз мумкунчулугуно жараша иш алып бара жаткан инсан - Калыкова Зыйнат.

Ал 5 баланын энеси, 8 неберелуу, жогорку билимду, кесиби-экономист.

2016-жылдын 13-октябрында откон Органикалык ондуруучулордун II-съездинин делегаты,

2011-жылдан бери органикалык чарба жургузот. Айылда ден соолук комитетинде  иштейт.Биз биринчи озубуздун, балдарыбыздын келечегин ойлошубуз керек. Соода туйундорундо сатылган момо-жемиш ширесин колдонбостон табигый момо ширелерин озубуз жасап алабыз. Мен мурда айылыбызда чакан магазин иштетчумун карасам, бала деген бала экен, ар турдуу жасалма азыктарга азгырылышат,   балдарым, неберелерим таза тамак-аш жесин деп бул магазинди жаап коюуга туура келди,  Багыбызда турдуу момо-жемиштер осуп турганы менен бышуу сезонунда пайдаланабыз да кышкы, жазгы мезгилде бул момо-жемиштерди  сатып алууга копчулук уй булолордун  экономикалык мумкунчулугу чектелуу. Ошондуктан  момо-жемиштерди оз уй булобуз менен жалпы аракет кылып орук, алманы кургатып алабыз. Кургаган момо-жемиштерди аба откоруучу баштыкчаларда сактап кышкысын компот жасап ичебиз.ПГАЭ боюнча жакшы иштерди жасап жатыпсынар, бул ар бир уйдогу энелерге да тиешелуу, аларга маалыматтар кобунчо жетпейт, туура тамактануу боюнча окутууларды айыл айылда, мектептерде 10-11 класстын окуучуларын окутуу керек, алар эртен студент болушса тамак-ашты оздору жасап ичишет -дейт.

  Зыйнатка ден соолук, уй булосуно тынчтык-амандык тилейбиз. Ден соолукту жакшыртуу боюнча аткарып жаткан иштерине ийгилик кааалайбыз

Сиздерге тааныштырайын деген дагы бир кызыктуу инсан - Канназарова Омунса.

Ал Базар-Коргон районундагы Кенеш айыл округуна караштуу Сейитказы айылынын тургуну.

Омунса 4 баланын энеси, 3 неберелуу, билими жогорку, кесиби экономист.

2005-жылдан бери органикалык чарба жургузуп келет.

Сейитказы айылында сугат суу койгойу бар, жыл сайын жургон селден сугат каналы бузулуп эгилген эгиндерге суу жеткируу кыйын. Ошондуктан долбоорлор менен иштеп, фермердик салым кошуу менен чакан куноскана куруп алган. Биздин шартта эл.энергия, комур менен ысытып куносканадан тушум остурсок алынган тушумдун баасы ото кымбат болуп кетет, ошондуктан базардагы кардарлардын талабына карап суука чыдамдуу аш кокторду- укроп, петрушка, кок пияз остуробуз. Февраль айында кочот остурууну баштап помидор отургузуп, остуруп, тушум алабыз. Базарда кымбат мезгилде сатып уй булолук капчыгыбызды кампайтабыз. Куноскананын жумушу да бир топ оор экендигине карабастан аракеттенип оздоштуруп жатамын. Оз колун менен таза, коопсуз жемиштерди остуруп колдонууга эмне жетсин.

Органикалык жол менен остурулгон азыктар адамдын организминин кубатуу болушуна оболго тузот-дейт

Аракетине берекет берсин, куносканадан коп тушум остуруп тажрыйбаларындан башкаларга болуш демекчибиз.

2016-жылдын 29-октябрь куну момо-жемиш кургатуу боюнча класстердик топтун мучосу Заирбек Эгемовичтин группасынын аткарып жаткан иштери боюнча Ноокен районундагы Бирдик айылында тажрыйба алмашуу болуп отту.

Тажрыйба алмашууда алгач Заирбек момо-жемиш кургатуу боюнча 3 вариантта курулган кургатуучу шкафтар менен тааныштырды. Шкафтардын сыйымдуулугу, момо-жемиш кургатууда иштерди эмнеден баштоо керектигин, момолорду

кургатуучу электерге салуудан мурун жууп тазалоо, сорттоо, кыркып-майдалоо, кургатуучу электерге тизуу процесстерин айтып берди, 

Алмаларды ар турдуу формаларда кыркып кургатуу менен кайсы формаа салгана тез кургай турганыгын группа анализдеп жаткандыгын белгиледи. Негизинен алма кургатылып жатат, азыраак санда ит мурун, жангак манызын кургатышкан.

Кургаган момо-жемиштерин сапатын коргон фермерлер бул ишти ар бир айылда жандандыруу керектигин айтышты.

Жон-Арык айылынын тургуну Асан момо-жемиштери кургатуу жолго коюлса, сатуу жагына жардам беруу жагын да жолго коюу керектигин айтты.

Бирдик айылынын тургуну Чолпон момо-жемиштерди кургатуу ар бир уй булого колдонуу зарылдыгын белгиледи.

, 

 Тажырыйба алмашуу кызыктуу жана маанилуу отту. Заирбектин группасынынын иштерине ийгилик каалайбыз.

На прошлой неделе в рамках проекта ПГАЭ у нас была поездка (мониторинг) в село Кенжылга, а/о  Корул, Алайского района.  Несмотря на то, что в этом году рано выпал снег,  днем сохраняется теплая и солнечная погода.  Наши бенефициары собрали урожай яблоки и хоть не в большом объеме, но успели высушить плоды фруктов и овощей. Ведь самое главное  это  – зимой употреблять и включать в рацион питания  сухофрукты,  когда чувствуется  нехватка витаминов.  Нужно учитывать, что при хранении овощей и фруктов, витамины в них частично разрушается, как и в процессе приготовления их. Поэтому следует знать,  как правильно сохранить продукты зимой. Соответственно, нашим фермерам, даны много таких полезных информаций и рекомендаций  по сушке яблок и хранению, со стороны нашего коллеги- агронома и эксперта-Баиш Жолдошов.  

(Фото сделано месяцем ранее)

В этой поездке  мы увидели заинтересованность не только жителей данного села, но и соседнего села, что нас очень обрадовало.  Жительница села Тогуз-Торо- Нуриля Асанова, работает в айыл окмоту –библиотекаршей, член Алайского комитета женщин, где объединены женщины- предприниматели малого бизнеса и получают возможность : лоббировать свои интересы в пользу поддержки и развития их бизнеса. Она услышала от соседей о самодельной сушилке и попросила провести им обучение по сушке фруктов и овощей и летом самим изготовить подобные сушильные шкафы. 

Давайте познакомимся с каждым нашим бенефициаром и их продукциями.

1. Венера Танаева -учительница по биологии и ее муж Жетимишов Талант - члены нашей группы.  Венара эже высушила грецкий орех, яблоко, курут и томат. То, что ей понравилось в сушильных шкафах, это то, что не надо закрывать продукцию, когда идет дождь и мало насекомых,  витающие лакомства.
   
   
   
2. Сурма Абласова-  высушила выше указанные продукции как и Венера эже. Ей было зарекомендовано разложить тонким слоем и хранить продукты высоко от пола на специальных стеллажах. А также исключить попадание в одно пространство иных продуктов с сильными запахами.
   
   
   
3. Айнура Абдувалиева – многодетная мать, мама семи  прекрасных детей.

“Летом, высушенные фрукты дети сразу съедали, и сейчас иногда в школу собой берут ” со смехом  говорит эже. Отличительно от других фермеров, она попробовала высушить  полезные травы . (Ведь они сохраняют зимой витамины, в каком бы виде она не была, свежая или сухая. Кроме того в них сохраняются все микроэлементы и эфирные масла. Поэтому активно добавляйте в свои блюда- различные травы)

4. Арзыкулова Апиза- работает в школе, учительница по английскому. При встрече ее не была дома, но ее муж нас встретил и ознакомил со всеми работами. Аматбеков Абдыбек – не только трудолюбивый человек, но и образцовый глава айыла . Он привлекая проекты в свой а/о, создает  хорошие условия жителям и улучшает жизнь сельчан.  Во время консультаций,  он нам показал один из начинающих работ местных женщин, которые начали заниматься рукоделием. Из качественных тканей они вышивают, вяжут национальные вещи, приданые для невест и повседневные нужные вещи, все это ручной труд и дополнительный доход.

По нашему проекту, Апиза эже высушила  яблоко, курут, томат, чернослив и болгарский перец (пока еще не дозрели).

(Помидоры и болгарские перцы из теплицы)

В следующем году все фермеры верят и надеются высушить больше фруктов и овощей.Удачи им!

Если следует развивать страну, то надо начинать с сельской местности. Ведь успешное развитие села и здоровье людей – залог успешного развития страны.

Саламатсыздарбы

Ноокен районундагы Бирдик айылында 2016-жылдын 29-октябрь куну момо-жемиш кургатуу боюнча Раимкулова Бубажар эженин катышуусунда,   тажрыйба алмашуу болуп отту.  Катышучуларга  Бубажар эже туура тамактануу боюнча маалыматтарды берип, озу менен иштеп жаткан группадагы иштеген фермерлердин тажрыйбасы менен болушту.

Бубажер эже сизге биздин жааматын атынан Чон рахмат!!! Биз да сиздер менен тажрыйба алмашууга барабыз.  

Мөмө-жемиштерди кургатуу боюнча багыттуу топто тажрыйба алмашуу

26-ноябрь күнү Шайдан айыл округуна караштуу Жаны-Турмуш айылында мөмө-жемиштерди кургатуу боюнча түзүлгөн топто тажырыйба алмашуу семинары болуп өттү. Семинарга  18 аял катышты.

Топтун лидери Мамадалиева Сардал мөмө-жемиштерди кургатуу боюнча кичи долбоордун алкагында туура тамактанууну жолго коюу, аз кандуулуктун алдын алууда уйубуздө өскөн мөмө-жемиштерди кор кылбай  таза кургатып алса  ар бир уйдөгү энелерге  керек, себеби уйдогу тамактанууга энелер жооптуу, балдардын ден соолугу жакшы болсо бул энелерин бактысы.

Мен учурдан пайдаланып ушул кичи долбоорду каржылаган ИФОАМ уюмуна, “Био Сервис” уюмуна биздин топтун атынан ыраачылык билдирем.

Мамыратова Айчүрөк:

• •  Алма толугу менен бышып жерге төгүлө баштаганда кургатуу үчүн терип чогултуп, сырткы көрүнүшү тегиз, зыянкечтерден жабырланбагандарын, чирүү белгилерин жокторун ылгап сорттоп алабыз.
  •  Сорттолгон алманы жууп тазалап суу тамчылары курганганга чейин дастаркондун устунө тизип коебуз.
  •  Алманы мөмө камерасынан тазалап  бөлүктөргө бөлөбүз же туурасынан шакакче формасында 5-7 мм калындыкта кыркабыз..
  •  Кыркылып даяр болгон алманы кургаткыч электерге 1 катар тизип жайгаштырабыз.Биздин кургаткычттын бир элегине бир челек алма жайгаштырса болот.
  •  Кургаганына көз салып аралаштырып турабыз.
  •  Аба ырайына жараша алма 4-5 кундө кургайт. Кургагандарын электен коробкаларга же аба өткөрүүчү баштыкчаларга салып кургак, таза жерде кошумча кургатабыз.
  •  Кургаткыч шкафта кургаган мөмө-жемиштер чаңдан, чымын-чиркейден таза болуп жөнөкөй кургатканга караганда даамы, сапаты жакшы болду.

Мусакулова Сырга- мен алманы кырккандан кийин туздуу кайнаган  сууга салып алып суусун сарыктырып алгандан кийин кургатуучу электерге тиземин. Мындай ыкмада  алма тез кургайт. Кургаткыч шкафта кургатылган мөмо-жемиштер таза, даамдуу болгондуктан бир туугандарыма белек кылып бердим балдарга кышкы мезгилде компот жасап ичирүү үчүн, өзүбүз да компот кылып ичип жатабыз. Тегерегибиздеги кошуналар кургаткан мөмө-жемиштердин сапатын көргөндөн кийин кургаткыч шкафка кызыгып, кийинки жылга жасатып пайдалануу керек деп жатышат. Кургаган мөмө-жемишке курт тушпөс үчүн анжирдин 3-4 жалбырагын  сууга салып кайнатып кийин кыркылган алманы салып аламын.

 Жороева Сапаргул- мен алма, кайналы кургаттым. Кайналыны жууп-тазалап, сөөгүнөн ажыратып алгандан кийин тактайчага тизип муздаткычтын морозильнигине 3 саат коюп кийин кургаткыч электерге тизип кургаттым, бул убакытты талап кылат, бирок сапаты куткөн натыйжаны берет экен.. Мындай  ыкмада кургатканда мөмө формасын жоготпой жакшы кургайт. Кургаган кайналынын кагын балдарым канттай ширин экен деп суйуп жешти. Кургаган мөмө-жемиштерди кышкысын балдарга компот кылып беребиз.

Топтогу аялдар кургаткан мөмө-жемиштерден башка өздөрүнүн колу менен жасаган:  .

Сырга - кызыл алмадан кант кошпой жасаган алма ширеси менен;

Батма - органикалык нокоттон жасаган салаты менен

Айчурок - жашылчадан жасаган салаты менен

Сапаргул - кызылча менен кайналынын кагы кошулуп жасалган салаты менен

Бактыгул - кызыл калемпир менен капуста кошулган салаты менен 

Сардал - алмага сабиз кошулган салаты менен даам таттырышты.

Бул багыттуу топтун кургаткан алма кактары Жалал-Абад шаарына өткөрүлгөн  "Био Пахта" долбоорунун тажырыйба, билим алмашуу форумуна коюлуп жалпы элге тааныштырылган. 

Айжамал, Алишер, Заирбек, Буажар эже момо-жемиштерди кургатуу боюнча жакшы практикалык тажрыйбаларды жайыткандыгынар учунрахмат, иш чара процессинде жер-жерлердеги ийгиликтер менен бирге койгойлор, аларды чечуу боюнча сунуштар, жайылтуу боюнча кенештерди кобуроок берсенер. Бардык чакан долбоорлор ийгиликтуу туруктуу болушу учун улуттук денгээлге сунуштарды жолдообуз абзел.

Силерге жамаат менен бирге ишинерге ийгилик, дасторконубузга даамдуу,  ден соолукка пайдалуу, сапаттуу азык болушун тилейм. Урматтоо менен Гулзада 

Уважаемые участники платформы,

вот уже половина весны прошла и деревья расцвели. Не успеем оглянутся как и фрукты начнут созревать. Пока у нас есть время на подготовку и постройку солнечных сушилок. 

Как говорится у нас в народе "Что желаешь самому себе, пожелай того же и другим!" Так как мне самому очень нравится солнечная сушилка - я советую вам построить солнечную сушилку которая может помочь вам в сушке натуральных продуктов.

Пока есть время - воспользуйтесь ею !

Желаю Вам всем удачи в продвижении платформы и своих микро проектов. Увидимся на следующем вебинаре.

Урматтуу коллегалар,

20-апрель куну Ноокен районунун Шайдан айыл окмотуно караштуу Тоскоол айылында

21-апрель куну Базар-Коргон районунун Кенеш айыл окмотуно караштуу Могол-Коргон айылындагы айыл жашоочулары менен жолугушуу откордум.

Жолугушуунун максаты: ТАЭСА долбоорунун аткарып жаткан иштери менен тааныштыруу, туура жана туркундоштуруп тамактануу, момо-жемиштерди кургатуу боюнча маалымат беруу.

Натыйжада Тоскоол айылында 15 адам, Могол-Коргон айылында 11 адам катышты.

ТАЭСА долбоорунун аткарып жаткан иштери боюнча маалымат берип, платформада МП боюнча аткарылган иштерди айтып бердим, кызыгуу коп болду.

Туура жана туркундоштуруп тамактануу боюнча кош бойлуу аялдар жана жаш оспурум балдар арасындагы койгойлор боюнча маалыматты угушкандан кийин оздорунун жашоосундагы болуп жаткан кемчилдиктерди айтышып талаш-тартыш менен кызыктуу отту. Кундолук нанга колдонгон жасалма дрож, чайдын зыяндуулугу, осумдук майларды боорсокко иштетип кайра тамакка иштетуунун зыяндуулугун белгилешти.. Чынында айылдарда сут азыктары, балыктын эти, эт азыктары, буурчактарды аз колдонгондуктарын айтышты.

Могол-Коргон айылынын тургуну Мирзаева Д: ата-энелер тарабынан жаштарга тазалыкты сактоо, экологияны сактоо боюнча жеткиликтуу тарбия берилбегендиктен арыктардын ичтери, талаа салафан пакети менен баклажкаларга толуп кеткендигин ошондой эле жаш келиндер баласына колдонгон памперстерди арыктарга ыргытып жаткандыгын ото нааразычылык менен белгиледи.

Калыкова Зыйнат тарабынан балдар учун дукондо сатылган чипсы, кириешки, ар турдуу суусундуктардын зыяндуулугу айтылды.

Тоскоол айылынын тургуну Раззакова Кандалат тарабынан момо-жемиштерди кургатуу аны кундолук тамак-ашка колдонуу долбоордун аткарып жаткан иштери актуалдуу экендигин, алардын пайдалуулугун айтты.

Сулайманова тарабынан огороддо жашылча жемишти остуруу боюнча жакшы урондор менен камсыздап, остуруу жолдорун уйротууну сунуштады.

Мажитова тарабынан туура жана туркундоштуруп тамактанууну райондук элге билим беруу болуму менен суйлошуп 5-класстан жогорку класстарга тарбиялык саатка киргизип окутууну сунуштады, койгойдун баары  оспурумдор арасында болгондуктан атайын сабактарды отуу менен алардын туура тамактануу боюнча ан сезимин озгортуу керектигин белгиледи. 

Хорошие Новости! Хорошие Новости! Хорошие Новости!

Уважаемые участники платформы спешу поделиться с Вами о том что дубликация солнечных сушилок продолжается. на этот раз заинтересованность проявили жители Карасуйского района, Ошской области. 

Андреас Августин гражданин из ФРГ, опыт мастер по изготовлению сувениров из дерева обучает своих 5 учеников постройке мобильных-складных солнечных сушилок. В связи с этим он пригласил другого мастера по дереву из Шве

Другого мастера из Швейцарии. на днях я встретился с обеими мастерами которые изготавливали сушилки. Сама сушилка была в процессе постройки. Скором временем модель сушилки которую можно собрать вовремя сезона и разобрать в зимнее время будет готова очень скоро. Тогда можно поделиться с фотографиями и дать подробную информацию. Да еще одно преимущество в том что сушилку можно легко перевести на транспорте в отдаленные места. 

Хочу отметить что предыдущую модель нельзя было разобрать и перевозка ее тоже создавала неудобства. 

Желаю мастерам удачного и скорейшего завершения постройки сушилки!  

Вот таким образом сушат томат фермеры села Караван и Исамайрам,Кадамжайского района. Большой объем продукции идет на продажу в местные рынки, но и в ближние страны СНГ. Фото сделано летом, прошлого года. 

Dear  Gulzada Asanbaeva , 

I went through your story about the solar dryer and seedling pre-planting. Thank you for the nice collection of participants voices. I would have a few question about it:

• How many participants were in the group in Bakay-Ata district, Talas province?
• Did the participants learn how to construct a solar dryer from RSP Alisher Yuldashev, or any other RSP?
• Which vegetables dried?
• Is there a relation between the pre-planting of vegetables and the solar dryer?
• Where did they pre-plant the vegetables?
• And finally, which kind of ‘mistakes’ was Nurzhamal making before in the vegetable cultivation?

Looking forward to hear from you 

15 июня года в селе Мазар-Булак и 16-17 июня в селе Барпы в рамках партнерского проекта были построены с бенефициарами 3 сушилки (Мазар-Булак 1, Барпы 2).

В селе Мазар-Булак группа занимается переработкой молока и также сушат нац куруты в сушилках в то время когда в селе Барпы сушат фрукты и овощи. Фото который я загрузил до этого является показателем успехов наших бен. так как они участвовали на ярмарке организованный в рамках проекта в центре села Сузак 11 августа текущего года. 

Сами бен. очень рады своим достижениям и продвигают свои дела. Большим преимуществом у них является то что они могут готовить полезный компот для детей садика в котором расположена сушилка. Компот из натуральных фруктов высушенных в сушильный шкафах.

Я рад за наших бен-в и за детей садика. Желаю удачи нашим бен-м и готов оказать им содействие в продвижении их работ.

Привет Айжамал, спасибо хорошие слова и проявленный интерес.

1) Да продукции упакованные в пакетиках показанные на фотках были высушены в наших сушилках.

2) Увы к сожалению насчет упаковки у меня инфо нету. 

3) Покупателям понравились продукции. видел людей кушающих их продукции.

Урматтуу коллегалар,

Платформадан угуп коруп башка долбоорлорда Сушка боюнча иштоону колго алышты.

Бир топ фермерлер маалыматтарды алышып биздин иш-канага заказ беришуудо.

Эгерде кимде-ким Сушилка сатып алгысы келсе биздин иш-канага кайрылсаныздар турлуу момо-жемиштерди кургатуу боюнча сушилкалар сатылат.

БААСЫ: квадрат метрине жараша болот жана матеиалдары да эске алынат.

Мисалы:2/2 оцинковка материалы -10000 сомдон,бир сушилкага 100 кг как кургатууга болот.

ал эми 2/1 маскитный -5000 сомдон куруп беребиз.

Эгерди кимде ким кызыккандар болсо 0770 03-01-02 кайрылсаныздар 

Урматтуу платформанын окурмандары, долбоор тарабынан эл арасында сунушталып жаткан кургаткычтардын азыркы кундо колдонулушу тууралуу фото-маалымат берип койсок:

мына сага ,

Эже биздин ЖА АКК нын идеялары эл арасында кенир таанылганы адамды кубандырат,

Фермерлер менен суйлошкондо таза жана базарга отумдуу болот экен деген ойлорду айтышты 

Эн сонун ! 

Уважаемые коллеги,

вчера в рамках проекта "Достойное Старение в Кыргызстане" финансируемая королевством Дании и реализуемая Сельской Консультационной Службой Жалал-Абад было реализован выставочная ярмарка целевых групп проекта в Ала-Букинском районе. На ярмарке участвовали различные группы начиная с рукоделия, мобильных бригад по обрезке плодовых деревьев, переработке молока, силосной ямы и т.д. Так же была предоставлена возможность моей целевой группе из села Жапа-Салды по переработке и сушке фруктов и овощей участвовать на ярмарке демонстрируя свои продукции. Спасибо организаторам мероприятия за такую возможность.

Активистки женщины из этой группы очень активно проявили себя придавая колорит мероприятию. Они принесли собой высушенные продукции: чернослива, груши, шиповника, яблоки и томата.

Лидер группы Ырыс эже высушили свои помидоры и пропустила через нитку чтобы было удобно хранить их.

также свои высушенные продукции показали участники группы посетителям ярмарки. Особый интерес наши сушильные шкафы вызвали у корреспондентов которые задали много вопросов и брали интервью у некоторых участников ярмарки.

Самым модельным и демонстрационным  получились высушенные яблоки которые сохранили качество, вкус и товарный вид. Вот вам и доказательство этого. Спасибо Данакан эже, асситентке лидера группы, которая с самого начала проекта проявляла особый интерес к сушке фруктов. 

Уважаемые читатели,

представляю вашему вниманию продукции фермеров которым были оказаны консультационные службы экспертов и специалистов СКС ЖА. 

Очень хорошо

Уважаемые коллеги Хочу поделиться с Вами брошюрой для вашего внимания, которую опубликовали наши спонсоры.

Надеюсь что в следующем году мы увидим много таких историй со стороны наших других СПУшников из нашей страны. Также призываю каждого планировать, реализовать иготовить свои успешные истории так как через это Сами знаете можно поехать за рубеж и повысить свои навыки. Поверьте это будет сильным толчком для Вашего потенциала и повышения на новый уровень!

Удачи нам ВСЕМ!

Уважаемые коллеги,

Как вы сами уже знаете при поддержки ИФОАМ интернейшнел органикс я с Алтын аке участвовали в Конгрессе по Органике. Вовремя визита мы встретились с другими Сельскими Поставщиками Услуг из Непала, Перу и Эфиопии. Очень большой интерес к нашим микро проектам уделяют наши коллеги из Перу (а именно спу Хуан Пабло и фасилитатор Луис). Также встретились с господином Гханашям Нагаркоти из Непала который написал свою историю про выращивание бобов.

Буажар эже и Заир аке хочу отметить что вовремя Генеральной Ассамблеи фермеры ( Силвиа Куриа из Кении и  Шамисо Хунгваша из Зимбабве) хотели бы подробно познакомится с солнечными сушилками. Они очень заинтересованы в продвижении таких идей у себя на родине. Если хотите поделится со своими моделями и историями, то прошу написать в платформу а мы лингвисты поможем перевести на английский язык чтобы нашу другие коллеги из партнерских стран могли читать и делится у себя на родине.

Желаю дальнейших успехов в продвижении ваших микро проектов.

Уважаемые коллеги на сайте ИФОАМ https://www.ifoam.bio/en/news/2017/12/05/happy-world-soil-day дают хорошую информацию.

Хотелось с Вами поделиться:

Здоровая почва является ключом к био разнообразии, продовольственной безопасности и играет фундаментальную роль в борьбе с изменением климата. Углерод - богатая почва как губка всасывает воду вовремя наводнений и отдает обратно вовремя засухи. И когда почвы портят, выпускает Диоксид Углерода (СО2). Органическое сельское хозяйство сохранят углерод в почве с помощью растений покрывая ими, повышая разнообразие их видов, компостирование и осторожное управление/введение пастбищными полями.

Мы можем лечить/улучшить почву переходя на органическое сельское хозяйство, ставив конец применению агро химикатов и усиливая их потенциал как хранилище употребляющие углерод. Если мы увеличим всего лишь 0,4% в год количество почв сохраняющих углерод, то мы можем приостановить ежегодное повышение СО2 в атмосферу, которое является большим вкладом в борьбе с изменением климата.

http://www.fao.org/world-soil-day/about-world-soil-day/en/ 

Всемирный День Почвы (ВДП) отмечается ежегодно 5 декабря как символ обращения внимания на важность здоровой почвы и пропаганды устойчивого управления почвенными ресурсами.

World Soil Day (WSD) is held annually on 5 December as a means to focus attention on the importance of healthy soil and advocating for the sustainable management of soil resources.

https://www.ifoam.bio/en/news/2017/12/04/submit-abstract-2nd-international-conference-nutrition-sensitive-agriculture

Подача анотации для участия во 2 междуародной конференции по сельскому хозяйству чувствительное к питанию в горных районах

04.12.2017

Февраль 27-28, Катманду, Непал

Мы искренно призываем сельских поставщиков услуг и членов академии, огрганизации гражданских сообществ, национальных или местных правительств, организации развития сообществ и бизнеса подавать аннотацию отражающую одну или несколько из следующих вопросов:

Как может предложенное Вами дать пользу для устойчивости и питания в горных или отдаленных сельских районах?

Какие ключевые характеристики являются измеряемым решением которые могут сработать в сельском хозяйстве чувствительное к питанию?

Какие политические изменения необходимы или были предприняты для достижения на местном/национальном уровне которое дает возможность сельскому хозяйству стать более чувствительным к питанию?

Аннотации необходимо подать по электронной почте nma-conference@ifoam.bio.

Срок подачи аннотации 12 января 2018года. Аннотации предоставленные позднее указанной даты НЕ будут рассмотрены. Авторов своих работ известят в письменном виде не позднее 22 января 2018года принята ли Ваша аннотация или нет со стороны Комитета Рассмотрения Аннотаций. Решение комитета является окончательным и дальнейшему рассмотрению не подлежит.

Ваши аннотации могут принят для презентации в качестве плаката или устной презентации. Вас известят о формате вашей презентации заранее.

Финансирование для возмещения командировочной поездки ограничено для отобранных участников, приоритетом являются участники из Южных Регионов/Стран.

The first of its kind Organic Market Place in Eastern India was held last weekend (13-14 Jan 2018) in Kolkata, India. It was inaugurated by Jennifer Chang, Vice President of IFOAM – Organic International who pointed out the importance of such events (to assure demand and supply can increase equally). Farmers, cooperatives, consumers and food lovers came together to meet, discuss and learn from each other. There were more than 300 organic products on display and direct interaction with farmers was very lively. The Organic Market has shown the great diversity of organic products ranging from traditional rice and millet varieties, date palm jaggery to hand-made hats, jute bags and indigenous cotton scarfs and clothing that meets a growing demand in India. "The 100% women-led cooperative Sundarini was particularly impressive with their powerful women who decided to convert fully into organic in the Sundarbans, the worlds largest Mangrove forest", said Barbara Zilly, Head of Capacity Delevopment. She had given a speech about organic lifestyle for a better health and highlighted the important linkage between a sustainable organic food production and a responsible consumption of healthy diets. 

At the inauguration, Sabyasachi Roy moderated a panel discussion on the topic "working towards an impactful organic world" with Jennifer Chang, Barbara Zilly and Arup Rakshit of Mahatma Gandhi Gramodyog Sewa Sansthan (NGO), Kolkata wherein the audience was informed about the role of IFOAM - Organics International and the status of organics and its future was discussed. The panel also discussed the role of local government, private industry and civil society in development of organics, particularly in Kolkata and Eastern India. The story of the Timbaktu Collective presented by IFOAM - Organics International World Board member, Mr C.K. Ganguly, generated much interest as the achievements of the Timbaktu Collective ranged from organizing women into successful cooperatives, farmers into producer companies, ecological conservation and regeneration of forests as well as the successful soap-making initiative.

Anshuman Das (Welthungerhilfe) anchored the award ceremony in which selected organic farmers, organizations and Non-Governmental Organizations participating in the Organic Market from across India were appreciated and given certificates for their excellence and contribution in strengthening the organic movement. One special attraction of the Organic Market was the variety of organic food & culinary delights served by the Vedic Village Resort and the master chefs who came from across India as this was specially curated by Salmoli Mukherji. More than 100 farmers and representatives of producer organizations and more than 2500 consumers/people visited the Market in the 2 days. The vision for the Organic Market Place of Kolkata is to grow into a festival celebrating the values of organic and sustainable farming and the local traditions and innovations of the farmers and the community, building bridges between rural and urban areas, with the farmers and the consumers for the celebration of true and healthy living.

Уважаемые коллеги!

Если у вас есть знакомые, родственники или друзья заинтересованные с предоставлении сельхоз продукции в большом объеме в РФ или хотят узнать сотрудничество с потенциальными клиентами, то прошу вас позвонить мне так как 13 февраля в Оше пройдет встреча с представителями компании из РФ готовые купить продукции за рубеж!

Также они могут поделиться последними передовыми технологиями которые они сами пользуются.

Давайте используем такие возможности так как не каждый день такие ключевые лица приезжают к нам!

Для Вашего Интереса,

можно пройти онлайн курс с аттестацией по нижеследующему адресу относительно правильного питания.

https://alison.com/course/diploma-in-human-nutrition-revised-2017 

В общем Курс Алисон является очень актуальным и сейчас многие могут пройти дистанционное обучение не выходя из дома.

Документ подтверждающий ваше участие вы можете получить в электронном виде либо за определенную сумму можно в печатном виде.

Желаю удачи заинтересованным лицам!

Саламатсыздарбы урматтуу платформанын катышуучулары,мен Заирбек аркылуу регистрация болгон элем, буга чейин 2 жолу оюмду болушконго аракет кылып комментарий жаздым эле, эмнегедир кайра комментарийди таппай калып жатам. Эгер мен туура эмес кылып жатсам кечиресиздер.
Сунушум: жогоруда айтылган тамак аштан уулануулардын алдын алуу учун сиздердин проекттин алкагында айыл чарба продукцияларын кайра иштетуу боюнча минипроекттерди киргизуу.

Как правильно сушить яблоки

Студенческий фотоконкурс, посвященный Целям Устойчивого Развития

Информационный центр Организации Объединенных Наций в Токио совместно с университетом Sophia University организовывают международный студенчески фотоконкурс, посвященный Целям в области устойчивого развития. Конкурс проводится уже во второй раз, в прошлом году на конкурс были отправлены 624 фотографии из 47 стран от Афганистана до Бразилии.

Дедлайн: 30 августа 2018 

Ссылка на сайт: http://st-gr.com/?p=2401 

Быстрый овощной суп 
Итого на 100 грамм 50 ккал 
Б/Ж/У 2.1 / 0.5 / 9.1

2 зубчика чеснока 
800 г томатов в собственном соку 
100 г спагетти из пшеницы твердых сортов 
300 г цветной капусты (можно использовать замороженную) 
2 средних молоденьких кабачка 
1/2 ч.л. сухого тимьяна 
соль и молотый черный перец по вкусу 
В составе никаких бульонов и мяса, так что его можно смело назвать вегетарианским.

Мелко рубим чеснок.

В кастрюлю кладем чеснок. 
Добавляем размятые томаты вместе с соком и 700 мл воды. Доводим до кипения, добавляем макароны и варим около 5 минут.

Пока варятся макароны, нарезаем кубиками кабачки.

Капусту разделяем на небольшие соцветия.

Через 5 минут после начала варки макарон кладем в кастрюлю овощи и тимьян, солим и перчим по вкусу. Варим до готовности овощей, около 5-7 минут.

Подаем.

Алишер абдан пайдалуу суптун рецеби экен, буюрса ушундай озгочолонгон тамак-аштарды жасоону уйронгонубуз жакшы болот деп ойлойм.Сен озун жасап кордунбу?

Саламатсыздарбы урматуу платформанын катышуучулары, Мен Аскат, томондо Ала-Бука районуна караштуу Ажек айылында фермерлер перецти как кургатуучу шкафтарда кургатуусу кызуу журуп жатат. Дегеле, азыркы кундо кайналы, алмалар бышып жаткандыгына байланыштуу как кургатуучу шкафтар ото нагрузка менен  иштеп жатат. Ичи бош калбай толуп турат. Алар сущилка тууралуу маалымат алышкан, окуулардан отушкон.

Саламатсыздарбы ,

озубуздун фермерлерибиз момо- жемиштерди таза кургатууга откондугу абдан кубанычтуу. Тамак ашка да колдонууда коопсуз боло тургандыгын айыл жашоочуларыбыз тушунуп жетишет деп ишенем.Дыйкандарыбызга ийгилик каалайм!

Саламатсыздарбы ,

озубуздун фермерлерибиз момо- жемиштерди таза кургатууга откондугу абдан кубанычтуу. Тамак ашка да колдонууда коопсуз боло тургандыгын айыл жашоочуларыбыз тушунуп жетишет деп ишенем.Дыйкандарыбызга ийгилик каалайм!

Саламатсыздарбы момо-жемиштерди кургатуу боюнча команда!!!

Сиздер чакан долбоор аткарган аймактарда мом-жемиштерди кургатуу журуп жатабы?

Туруктуулак, кайталоо (копирование проекта) кандай журуп жатат?

Сатып жатышабы, куностуу кургаткычтардын санын кобойтуштубу?

Кыскасы кандай жанылыктар болуп жатат?

Саламатсыздарбы! Мен кулпунай жана малина өстүрөм. Сиздердин жасаган сушилкаларды көрүп чыктым жана аябай сиздерге ыраазы болдум. Жакшы иштер болуптур. Сурайын дегеним, мен кулпунай менен малинаны кургатууга кызыгып жаткам. Сиздердин жасаган сушилкалар менен кургатсам болобу(туура келеби)? Даярын сатасыздарбы?(ошого карап кийин өзүм жасаганы).